Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaŁabno
ObligatoryjniePrezydentrozwiązujeSejm,jeślitenniejestzdolnydo
wyrażeniawotumzaufaniarządowi,któryzostałpowołanyprzezPre-
zydenta,albodopowołaniawłasnegoskładurządu(art.155).Ponadto
PrezydentmożerozwiązaćSejm,ijesttouprawnieniefakultatywne,
gdyizbyniezdołałyuchwalićustawybudżetowejwokresieczterech
miesięcy(art.225)37.WobuprzypadkachdziałaniePrezydentajestpo-
wodowanebrakiemstabilnejwiększościwSejmie,awięcwynikającą
stądniezdolnościądowyłonieniaegzekutywylubpoprzezdziałanie
większościnegatywnejzahamowaniejegoaktywności.M.Krukzwra-
cauwagę,żefakultatywnośćrozwiązaniaSejmuwdrugimprzypadku
należyuznaćzanniemalklasyczną”realizacjęfunkcjiarbitrażuprezy-
denckiegowstosunkachpomiędzyrządemaparlamentem38.L.Garlicki
podkreśla,żesposóbukształtowaniaprawaPrezydentadorozwiązania
Sejmumieścisięwmodeluparlamentaryzmuzracjonalizowanego,od-
biegającwyraźnieodtypowejregulacjicharakterystycznejdlasystemu
rządówparlamentarno-gabinetowych39.Prezydentdziałaprzeciwko
Sejmowitylkowsytuacjachszczególnych,enumeratywnieokreślonych,
cogwarantujetrwałośćizby.Warunkiemjestistnieniewiększościzdol-
nejdoskutecznegodziałania.
Napodstawiedotychczasowychrozważań,któreniewyczerpują
jednakstosunkówPrezydent-Sejm.trafnejestprzyjęciewniosku,że
onecharakterystycznedlasystemuparlamentaryzmuzracjonalizo-
wanego.PozycjaSejmujestsilna,Prezydentmożeskuteczniedziałać
przeciwkoSejmowitylko,gdytenniezdołazgromadzićodpowied-
niejwiększości.Głowapaństwapełniwięcrolęstrażnikaiarbitra,jak
stanowitoart.126Konstytucji.TakuregulowanestosunkiPrezydent
-Sejmmieszcząsiętakżewpolskiejtradycji,którawyraźniewzmacnia
parlament.L.Garlickipodkreśla,żewkonsekwencjiniemożnaprzyjąć,
postulatrównowagiwsystemiewładzy,jaktozakładaart.10Konsty-
tucji,znajdujepotwierdzeniewkonkretnychregulacjach.Wkażdym
razie,gdychodziorelacjeSejmuiPrezydenta40.
PowstajewtejsytuacjipytanieorelacjeSejmuirządu.Czywtym
wypadkurównieżnależałobyuznaćmocniejsząpozycjęSejmu?Roz-
strzygnięciecodokoncepcjiprzyjętejwKonstytucjijestmożliwe
woparciuoustaleniewzajemnychrelacjiwdwóchkwestiach,amia-
37RozwiązanieSejmuoznaczateżrozwiązanieSenatu.
38M.Kruk,Systemrządów...,s.44.
39L.Garlicki,Polskieprawo...,s.196.
40Tamże,s.77.
34