Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
MITNASCENIE
Zasadniczateza,stanowiącakonceptualnąramętejksiążki,opierasięna
przekonaniu,żeopisanewniejpostawyartystycznetwórcówteatrutopowtórze-
niein-scenizacyjnegogestutwórcówgreckiegoteatruokresuklasycznego.Cho-
dziogestadaptacjiznanejopowieścimitycznej,incydentalnieutrwalonejwróż-
nychtekstachkulturyizapomocąróżnegomedium,wwarunkiscenyteatralnej.
Wobuprzypadkach-zarównotwórcówstarożytnych,jakiwspółczesnych
-zastanymateriałmitycznybyłjedyniepunktemwyjściowymdlaoryginalnego
projektuscenicznego,któregogłównymcelembyłkomentarzdoaktualnegohic
etnuncodbiorcy.
Korpusopowieścimitycznych,dynamicznierozwijanyprzezkulturęoral-
ną,stałsięrepozytoriumtematówimotywówdlatragediigreckiej,wktórej
analizowanoteraźniejszośćkulturyGrekówpoprzezdziałaniesceniczne.Mit
stawałsięscenariuszem,scenariuszzaś-skryptemscenicznymprzedstawienia.
Mimetycznadiegezamitunascenierozbudowywałajegoznaczeniakuteraź-
niejszości,aktualizowałajegoistnieniehicetnunc.Nierzadkiebyłyingerencje
wstrukturęgłębokąmitu,gdyradykalnejzmianieulegałajegotreśćiwynika-
jąceztejzmianyznaczeniakonstytutywnedlazaplanowanejprzezdramatur-
gaintencjitragicznej(cf.Czerwińska2015).Scenicznamediacjamituwjej
starogreckimwydaniustanowipunktgranicznymiędzyrytualno-kontekstu-
alnympraktykowaniemmituwkulturachoralnychajegozapośredniczonym
istnieniemwzapisie.Twórcascenariuszasztukigreckiejbazującegonamicie
byłjednocześniejejreżyserem1,wobecczegoprocestwórczejtransformacji
mituznajdowałswójkreswwersjiscenicznej.Pierwszyteoretyksztukiteatru
greckiego,Arystoteles,wswojejPoetyce,napisanejnotabeneok.335r.p.n.e.,
czyliblisko100latpośmierciEurypidesa,ostatniegoznanegonamwybitnego
1Tękwestiępodnosijużjedenznajwcześniejszychtekstówkomentującychprak-
tykęscenicznąstarożytności,amianowiciescholiondoArystofanejskichŻab,przypisy-
wanybizantyjskiemugramatykowiTsetsesowi(XIIw.)(Sch.rec.Tzetzae,Ra.1259):
vZarównopoecikomiczni,jakitragiczni,bylireżyseramiwłasnychdziełwczasieDio-
nizji,któreobchodzonesąwiosnąkuczciDionizosa”(Tzetzes1960,ed.Positano;tłum.
M.B.).Komentatorużywatutajokreśleniadidaskontesnaokreśleniereżyserów.Jakpo-
dajesłownikgrecko-polskiAbramowiczówny(1958-1965:I,567),słowodidaskon
(διδάσκων)(pochodząceodczasownikaδιδάσκω)oznaczałom.in.poetęwystawiającego
dramatnascenie,copotwierdzarównieżLiddel&ScotLexicon(1972:169).
