Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Psychoanaliza,psychoterapiapsychoanalitycznaiterapiapsychodynamiczna
49
lekarzaneurologadodziedzinypsychologiiiskłoniłydowyznaczeniadwócham-
bitnychcelów:(1)opracowania-napodstawieodkryćzzakresupsychopatologii
-teoriinormalnychprocesówpsychicznych;(2)sformułowaniateoriifunkcjono-
waniapsychiki,którejkształtnadawałybyrozważaniailościowe(Masson,1985).
Freudchciałsprawić,byjegopsychologia-odowiedzionymontologiczniesta-
tusie-znalazłamiejscewśródpowszechnieuznawanychdyscyplinjakonauka
ścisła(Grünbaum,2004).
KorespondencjazFliessem(Masson,1985)dajewglądwzmaganiaFreuda-
gorączkowąpracę,okresyeuforii,wstydu,przygnębieniairozczarowań.Jesienią
1885r.Freudnieukrywałpoczuciaporażki-czułsięnjakodkrywca,którypo-
stawiłwszystkonaobiecującyszlak,któryokazałsięfinalnieprowadzićdonikąd”
(Masson,1985,s.152).Nigdynieukończyłtekstu,którypośmierciautoraukazał
sięjakoProjectforascientifcpsychology(Freud,1895/1971)7.
Porzucającpozytywistycznestanowisko,Freudzachowałjednakpewneodkry-
cia,którewykorzystałwformiemetaforycznej,tworzącnowyparadygmat.Kilka
miesięcypóźniejporazpierwszyposłużyłsięterminemnpsychoanaliza”
,ajeszcze
wtrakciepracynadProjektem…przyśniłmusięprzełomowydlasformułowania
koncepcjimarzeńsennychnsenozastrzykuIrmy”(Freud,1900/1996).Jakujmuje
toAndrzejWerbart(2001):psychoanalizazrodziłasięzniepowodzeniaprojektu
neurobiologicznejpsychologii.Freudstworzyłnowąmetodologię,rezygnując-
przynajmniejczęściowo-zpozycjiobiektywnegonaukowcanarzeczperspektywy
nodwewnątrz”
,koncentracjinaopowiadaniachiinterpretacyjnychkonstrukcjach
pacjentów.WnomenklaturzeKennethaLeePike)a(Harris,1971),któraznalazła
zastosowaniewbadaniachantropologicznych,Freudzamieniłstrategięetycz-
naemiczną.Wmiejscebadanianodzewnątrz”
,akcentującegoobiektywność,
obserwacjęzewnętrznązwykorzystaniempojęćwłaściwychbadaczowi,dystans
ikoncentracjęnatym,coobserwowalne,wprowadziłbadanieodnwewnątrz”
,ocha-
rakterzeobserwacjiuczestniczącej,zwykorzystaniempojęćiznaczeńinnego,przy
użyciuempatiiikoncentracjinasferzementalnej(myślachiuczuciach).
Mimoniepowodzeniatejwczesnejpróbynadaniapsychologiicharakteru
naukiprzyrodniczejprzezzdefiniowanieprocesówpsychicznychtak,bymożna
byłoująćjeilościowo,Freudnigdynieporzuciłostatecznienadzieinato,żewraz
zrozwojemjegodyscyplinyorazinnychdziedzinnauki,pojęciapsychoanalizy
zyskająpostaćpozwalającąnaichoperacjonalizacjęiempirycznąweryfikację.
Niejednokrotnieodrzucałantynaturalizmjakopodwalinępsychologii.Liczył,że
psychoanalizauzyskastatuspowszechnieuznawanejdyscyplinynaukowejnietylko
dziękiempirycznejsprawdzalnościjejtezzapomocąpomiarówieksperymentów,
7AndrzejWerbart(2001)uznajetendokumentzaaktualnypomostdodzisiejszegodialogu
międzyneurologiąapsychoanalizą.