Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Seriaprzekładowa.Zarysproblematyki
WDziennikupokładowym(Journaldebord),poświęconymwcałościzagad-
nieniutranslacji,Derridaodnotował:
Tekstżyjeotyle,oileprze-żywa[sur-vie],aprzeżywaotyle,oilejestjed-
nocześnieprzetłumaczalnyinieprzetłumaczalny[ł].Całkowicieprzetłu-
maczalnyzniknąłbyjakotekst,jakopismo,jakociałojęzyka.Całkowicie
nieprzetłumaczalny,nawetwewnętrzutego,cowydajesięjednymjęzy-
kiem,takżeumiera.Zwycięskietłumaczenie[latraductiontriomphante]
niejestwięcaniżyciem,aniśmierciątekstu,lecztylkolubjużjegoprze-
-życiem[sur-vie].Tosamomożnapowiedziećotym,conazywampismem,
znamieniem,ślademetc.Wszystkotoaniżyje,aniumiera,wszystkoto
przeżywa.Iwszystkotonzaczynasię”tylkodziękiprzeżyciu(testamen-
towi,iterowalności,pozostałości[restance],krypcie[ł])77.
JakzauważyłMichałP
.Markowski,tym,copozostajenieprzetłumaczone,
niejestznaczeniesłówużytychwróżnychjęzykach,leczróżnicamiędzynimi78.
PodstawowezałożeniaDerridywobectłumaczenia,wujęciuMarkowskiego,
następujące:popierwsze,tłumaczenieniejestwtórnewobecoryginału;podru-
gie,przekładniepoleganaprzenoszeniuznaczeńzjednegojęzykadoinnego;
potrzeciewreszcie,tłumaczeniejestnpodwójniezadłużone”(doublebind)79.
Derridiańskiprzewrótwoglądzietranslacjipolegawięcprzedewszystkimna
podważeniu(ndekonstrukcji”)binarnejopozycji:oryginał-kopia,acozatym
idzienadekonstrukcjiparypojęć:tekstźródłowy-tekstwtórny.Translatnie
jestwtórnywobectekstutłumaczonego.
Oryginałniejestpełnią,którazostałabyprzetłumaczonaprzezprzypadek.
Oryginałjestwsytuacjiżądania,toznaczybrakuiwygnania.Oryginał
jestapriorizadłużonywtłumaczeniu.[ł]Tłumaczenieniejestzwykłym
dodatkiem,jakprzypadłośćdodanadopełnisubstancji;raczejjesttym,
czegożądaoryginał-nietylkosygnatariuszoryginału,leczsamtekst.Jeśli
tłumaczeniejestzadłużoneworyginale,[ł]todlatego,żeoryginałjest
jużzadłużonywprzyszłymtłumaczeniu80.
77J.Derrida:LivingOnBorderLines.Tłum.J.Hulbert.In:P
.Kamuf:ADerrida
Reader.BetweentheBlinds.NewYork:ColumbiaUniversityPress,1991,s.256-257(pod-
kreśl.-J.D.).Cyt.za:M.P
.Markowski:Babeliada.W:Idem:Efektinskrypcji.Jacques
Derridailiteratura.Bydgoszcz:WydawnictwoHomini,1997,s.307.Referującpoglądy
Derridynatłumaczenie,opieramsięnaBabeliadzieM.P
.Markowskiego.
78M.P
.Markowski:Babeliadał,s.310.
79Wybieramtylkozagadnieniakluczowedlaomawianejwniniejszejpracyproble-
matykiserii.Zob.ibidem,s.313-319.
80J.Derrida:EaroftheOtherł,s.153.Cyt.za:M.P
.Markowski:Babeliadał,
s.313.
36