Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pozaprocesoweznaczenieuzasadnieńorzeczeńsądowych
zauważyłNSAwwyrokuz28.04.2005r.(OSK1468/04)2:nprawidłowosporządzone
uzasadnieniewyroku(...)powinnobyćjakgarnituruszytynamiarę,aniejakgarnitur
pierwszylepszyzdjętywsklepiezwieszaka,którymożekupićkażdyklientibędziejakoś
pasował”.
Wsprawieprostejiniebudzącejwątpliwościoczywisteikoniecznejestograniczenie
treściuzasadnieniadozwięzłegozaprezentowaniastanufaktycznegoiprawnegosprawy
orazpodsumowanieprzyczynwydaniaorzeczeniawkońcowychrozważaniach.Wuza-
sadnieniuskomplikowanejsprawynależyzaprezentowaćszczegółowomateriałdowo-
dowy,napodstawiektóregoprzyjętookreślonystanfaktyczny,jakidokonaćjegona-
leżytejsubsumcjipodobowiązującystanprawny.Wkażdymuzasadnieniuistotnyjest
takżejęzykowysposóbjegopisania:tekstniemożebyćtaktrudny,byuniemożliwiał
przeciętnieinteligentnejosobiezrozumienieprzyczynwydaniawyrokuokreślonejtreści,
należyteżwystrzegaćsiękolokwializmów,zwrotówzjęzykaulicznego,gwarowego,
slangowego.
Wniniejszymopracowaniudokonanoprezentacjiuzasadnieńwybranychorzeczeń
zarównosądówpowszechnych(cywilnychikarnych),jakisądówadministracyjnych
wceluudowodnieniaprawdziwościhipotezyoistnieniuwspólnychdlawszystkich
sądówpolskichstandardówsporządzaniauzasadnieńiwspólnychwszystkimpolskim
sądomproblemówzichprawidłowymkonstruowaniem.Problemytepolegająnatrud-
nościachwosiągnięciurównowagimiędzyjakościąiobjętościąuzasadnień,ichzrozu-
miałościąizgodnościązprzepisami(odpowiednichpostępowań),wpływającąnastabil-
nośćorzecznictwa.
Przedpodjęciemtytułowegozagadnieniakoniecznejestpodkreśleniedoniosłości
uzasadnieniajakoelementuprzedmiotowegoorzeczeńkończącychpostępowanie
wsprawie3.Doniosłośćtaodnosisiędoobuwymienionychfunkcjiuzasadnienia,tj.
procesowej(wewnętrznej)ipozaprocesowej(zewnętrznej).Dlategosporządzenieuzasad-
nienia,mimożejestjednąznajbardziejobciążającychsędziówczynnościsłużbowych,
niemożebyćtraktowaneprzeznichtylkojakoczynność,którejformalnespełnienie
kończyetaporzekaniawdanejsprawie,i–sarkastycznierzeczujmując–umożliwia
npozbyciesię”,uwolnieniesięodsprawy.Uzasadnienieisposóbjegosporządzeniama
bowiemistotnywpływnaocenępracysędziego,nietylkodokonywanąprzezsądwyż-
szejinstancji,aleprzedewszystkimprzezuczestnikówprowadzonychprzezniegopostę-
powańsądowychorazprzezwszystkiepozostałepodmioty,którezapoznająsięztreścią
2WszystkieorzeczeniaNSAiwojewódzkichsądówadministracyjnychdostępnesąwoficjalnej
bazieorzeczeńnastronie:http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/search,dlategowdalszejczęścitekstu
podczascytowaniapoprzestajęnadaciewydaniaorazsygnaturzeorzeczeniaNSAlubWSA,bez
podawaniajegopublikatora.
3T.Wiśniewski(w:)SystemPrawaProcesowegoCywilnego,red.nacz.T.Ereciński,Środkizaskar-
żenia,red.J.Gudowski,t.II,cz.1,Warszawa2013,s.363;natematuzasadnieniawpostępowaniu
karnympatrzR.Broniecka,Uzasadnieniewyrokuwpolskimpostępowaniukarnym,Warszawa2013;
J.Gudowski,UzasadnienieorzeczeńSąduNajwyższegowsprawachcywilnych(w:)Uzasadnieniadecyzji
stosowaniaprawa,red.I.Rzucidło-Grochowska,M.Grochowski,Warszawa2015,s.239in.;wpo-
wołanejpublikacjizbiorowejznajdująsięwypowiedziprzedstawicielinaukiipraktykiprawniczejna
tematwielurodzajówuzasadnieńorzeczeńsądówpolskichieuropejskichorazmiędzynarodowych,
atakżeorganówadministracji;zagadnieniauzasadnieniazostałytakżeomówionezpunktuwidzenia
socjologicznegoipsychologicznego.
125
