Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KatarzynaGajda-Roszczynialska
Zagadnieniedowodównielegalnychpowinnobyćrozpatrywanewkontekściezasadpro-
cesowych,wszczególności:dyspozytywności,kontradyktoryjności,równościbronistron,
ochronyinteresówwpostępowaniucywilnym,rzetelnegoprocesuczyprzedewszystkim
dojściadoprawdywprocesie158.Aktualnymodelprocesuzdajesiękorelowaćzprzyjęciem
ograniczeńwzakresiewykorzystaniadowodównielegalnych.
Koniecznezatemjestuznanieistnieniapozaustawowychograniczeńwwykorzy-
staniudowodównielegalnych.Ponieważsystemyprawaprocesowegowtymzakresie
dająsędziemustosunkowoszerokąswobodęwdążeniudosprawiedliwegorozstrzyg-
nięcia,możnaprzyjąć,żetoostateczniedosądu–przyuwzględnieniukonieczności
dojściadoprawdy–należydecyzja,czydopuścićdowódnielegalny,czyteżnie.Uza-
sadnionewydajesięprzyjęcie,żewnaszymsystemieobowiązujewzględnareguławy-
łączenia,oznaczająca,żesądmożeporozważeniuwszystkichzaiprzeciwnawetjuż
poprzedstawieniudowodu,jegodopuszczeniuiprzeprowadzeniu,niewykorzystaćgo
wpostępowaniunapodstawieokreślonychkryteriów159.Wramachmodelukontradyk-
toryjnegouznaniedowoduzanielegalnynastąpijedyniepopodniesieniuinależytym
uzasadnieniuprzezstronętakiegozarzutu.Codozasadyciężardowodu,żedanyśrodek
dowodowyjestnielegalny,spoczywatakżenastronie,któradomagasięjegowyłączenia
jakonielegalnego160.
Konkludując,zasadnejestprzyjęcieistnieniapozaustawowychograniczeńdowo-
dowychwwykorzystaniudowodównielegalnychwznaczeniudowodówpozyskanych
wsposóbniezgodnyzprawemmaterialnymiprocesowym,niemniejjednakwprzy-
padkukonfliktudóbrczyinteresów,wszczególnościkonstytucyjnych,koniecznejest
określeniemechanizmupozwalającegoocenić,czydanydowódjakonielegalnyjest
niedozwolony.Należyodwołaćsięwtymmiejscudofunkcjonującejnagrunciepol-
skiejKonstytucjimetodywyważaniadóbriwartościkonstytucyjnych.Problematyka
taorazpodstawowewątkiteoriikolizjizasadstanowiątakżeprzedmiotożywionejdys-
kusjiwewspółczesnejanalitycznejteoriiprawa161.Wśródmodelówrozwiązywaniakon-
158Tamże,s.399in.
159H.Koriath,ÜberBeweisverbote,s.15–16.
160Tak:A.Laskowska,GlosaczęściowoaprobującadowyrokuSNzdnia25.04.2003r.,PS2004,
nr11–12,s.165.OdmiennieM.Krakowiak,Potajemne,s.1254.
161Zob.m.in.:R.Dworkin,TakingRightsSeriously,Harvard1978,s.28in.;D.Buchwald,
KonfliktezwischenRegeln,PrinzipienundElementen(w:)Rechtssystem,Regeln,PrinzipienundElemente
imSystemdesRechts,red.B.Schichler,P.Koller,B.Funk,Wien2000,s.83–113;J.Denvir,Profesor
DworkinandanActivistTeoryofConstitutionalAdjudication,AlbanyLawReview1980,vol.45,
s.3–56;M.Peters,GrundrechtealsRegelnundalsPrinzipien,ZeitschriftfüröfentlichesRecht1996,
vol.5,s.159–182;J.R.Sieckmann,ZurAbwägungsfähigkeitvonPrinzipien,ArchivfürRechts-und
Sozialphilosophie1994,vol.53,s.205–213;tenże,AbwägungvonRechten,ArchivfürRechtundSo-
zialphilosophie1995,vol.2,s.164–184;tenże,Elmodelodelosprincipiosdelderecho,SeriedeTeoría
JurídicayFilosofíadelDerechoN°43,UniversidadExternadodeColombia,Bogota2006;tenże,
Recht,Verfassung,Politik(w:)VerfassungundVerfassungsgerichtsbarkeit.DeutschlandundBrasilienim
Vergleich,red.R.Schmidt,V.A.daSilva,Baden-Baden2012,s.43–58;zob.także:K.Działocha,
Hierarchianormkonstytucyjnychijejrolawrozstrzyganiukolizjinorm(w:)Charakteristrukturanorm
konstytucji,red.J.Trzciński,Warszawa1997,s.92in.;T.Gizbert-Studnicki,A.Grabowski,Normy
programowewKonstytucji(w:)Charakteristrukturanormkonstytucyjnych,red.J.Trzciński,Warszawa
1997;Z.Ziembiński,Wartościkonstytucjiiichkolizje(maszynopis);M.Araszkiewicz,T.Gizbert-
-Studnicki,TeoriaprawpodstawowychRobertaAlexy’ego,Prz.Leg.2011,nr3,s.124.Zob.także:
G.Sartor,LegalReasoning.ACognitiveApproachtotheLaw,Berlin2005,s.158–160;M.Grabmair,
98
