Słowacki wobec tradycji szlacheckiej

Marzena Kryszczuk

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-61552-47-5

DOI:

Wydawnictwo:

Instytut Badań Literackich PAN

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

305

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kryszczuk, Marzena. Słowacki wobec tradycji szlacheckiej. Red. . Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2011, 305 s. ISBN 978-83-61552-47-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kryszczuk, M.

T1 Słowacki wobec tradycji szlacheckiej

PB Instytut Badań Literackich PAN

PP Warszawa

YR 2011

SN 978-83-61552-47-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 41260, author = "Kryszczuk, Marzena", editor = "", title = "Słowacki wobec tradycji szlacheckiej", publisher = "Instytut Badań Literackich PAN", year = "2011", address = "Warszawa", isbn = "978-83-61552-47-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kryszczuk, Marzena

ED -

TI - Słowacki wobec tradycji szlacheckiej

PB - Instytut Badań Literackich PAN

CY - Warszawa

PY - 2011

SN - 978-83-61552-47-5

ER -

Netografia (standard APA):

Kryszczuk, Marzena. Słowacki wobec tradycji szlacheckiej [baza danych online] Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2011 [dostęp: 05 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/slowacki-wobec-tradycji-szlacheckiej-marzena-kryszczuk-41260.

romantyzm, Słowacki, szlachta, Sarmacja, szlacheckiej

Motywy szlacheckie w twórczości Słowackiego pełnią istotną rolę przede wszystkim jako problem artystyczny. Ich bogactwo, przywoływanie na różnych poziomach organizacji tekstu, świadoma gra ze współczesnymi konwencjami literackimi, pozwalają zauważ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-61552-47-5

DOI:

Wydawnictwo:

Instytut Badań Literackich PAN

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

305

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp5
Część I.Kłopoty z interioryzacją tradycji szlacheckiej15
Poetyckie „ja" wobec przeszłości17
Rozdział 1. Jan Bielecki. Skotyzm i bajronizm jako strategie ukazywania sarmackiej przeszłości17
Skotowsko-Niemcewiczowskie dekoracje19
Niemcewicz ojcem romantyków27
Sarmata w bajronicznym kostiumie29
Rozdział 2. Le roi de Ladawa - sarmacka dawność dla cudzoziemców35
Ironia, humor, karykatura38
Moda na szlacheckich dziwaków44
Rozdział 3. Horsztyński. Szlachecka przeszłość w perspektywie szekspirowskiej49
Wobec Pana Tadeusza49
Pozory idylli53
Stary konfederat barski - w świecie ironicznym58
Dumny wojewoda - magnat, czyli „pan czerwony"63
Głęboki pesymizm jako rezultat szekspirowskiej optyki75
Problemy z formą, czyli nadmiar poetyckich celów77
Rozdział 4. Poema Piasta Dantyszka - dzieło Sztukmistrza77
Jeszcze w sprawie rodowodu bohatera81
Narracja w poemacie o Dantyszku, czyli gawędowe ględzenie84
Ludowo-szlachecka fantastyka88
Makabra, czyli ludowe i szlacheckie źródło groteski92
Sarmackie zaświaty95
Legenda Panie Kochanku w romantyzmie98
Rozdział 5. Zabawa w gawędę98
Słowacki wobec legendy Radziwiłła Panie Kochanku102
Zabawa w gawędę (Panie Kochanku w Preliminariach... Słowackiego)106
Część II.Oswajanie kultury szlacheckiej119
Rozdział 1. Wokół Księdza Marka (Beniowski I-V)121
Rozdział 2. Magnuszewski jako inspirator Słowackiego. Podsumowanie argumentów128
Kreacja Jana Kazimierza - historyzm szczegółów (Mazepa, Jan Kazimierz)132
Rozdział 3. Poszukiwania formy dla przedstawienia szlacheckiej przeszłości132
Humor141
Patos sceny zbaraskiej143
Rozdział 4. Złota Czaszka jako Pan Tadeusz Słowackiego?150
„Tu cały fundament: urząd. podkówki srebrne. aksamity."155
Pisanie (poprawianie) Czajkowskiego158
Rozdział 5. Poszukiwania przewodnika w sarmackiej przeszłości Ksiądz Marek - fragment poematu, Beniowski - fragment dramatyczny, Beniowski - dalsze pieśni)163
A może jednak Panie Kochanku?168
Zmagania z Księdzem Markiem po raz kolejny (Beniowski - pieśń IX)172
Część III.Przejawy interioryzacji i dystansu wobec tradycji szlacheckiej. Progresywizm kontra tradycjonalizm179
Calderonizm jako forma dla szlacheckiego obrazu przeszłości181
Rozdział 1. Ksiądz Marek181
Postawa obrońców barskich jako wzór działania182
Prorok w sarmackim przebraniu184
Józef Pułaski - „pęknięcie w portrecie" starego Polaka194
Dlaczego młody Pułaski nie stał się bohaterem Słowackiego?200
Praca jako droga do świętości. Projekt przeanielenia sarmackiego awanturnika201
Przesłanie Księdza Marka208
Rozdział 2. O nową wizję sarmackiej przeszłości (Sen srebrny Salomei)212
„Przebrzydłe domatorstwo". Gruszczyński215
„Przebrzydłe domatorstwo". Regimentarz Stempowski219
Możliwości przemiany220
Sadyzm222
Małżeństwo - literacka strategia budowania polsko-ukraińskiego sojuszu225
Wernyhora - lirnik rozdarty226
Syndrom Pana Tadeusza229
O nową wizję historii232
Pojedynek z Krasińskim237
Rozdział 3. „Mistyczny polityk"237
Przesłanie dla emigracji (1848)240
Ideał narodu242
Idea narodu245
Złota wolność251
Konfederacja253
Ocalenie idei dworu polskiego, czyli dlaczego w szczelinach ścian dworu polskiego grają świerszcze?259
Zakończenie. Dlaczego słowiańszczyzna?259
zamiast wniosków273
Od autorki277
Bibliografia (wybór)279
Bibliografia podmiotowa279
Bibliografia przedmiotowa283
Literatura uzupełniająca285
Literatura pomocnicza288
Nota bibliograficzna297
Indeks299

dworkuszlacheckiego,zwłaszczawutworachpisanychpoJanieBielec-

kim.Życiewszlacheckimdworkutylkopozorniebędziemieścićsię

wschemacie,upowszechnionymprzezwalterskotystów,apotemprzez

PanaTadeusza.

JarosławMaciejewskizwróciłuwagęnabrakfunkcjonalnego,choć-

byfabularnego,jaktobyłowprzypadkuMarii,uzasadnieniadlaprzed-

stawieniadworuistaregoszlachcicawJanieBieleckim20.Trudnozgodzić

sięztąopinią,ponieważnawetsamMaciejewskiwdalszejczęściswo-

jejanalizypośrednioodsłaniasenswprowadzeniadworkujakosymbolu

staropolskiejidylli.DwórojcaAnnyjestprzecieżekwiwalentemdworu

Jana,atomaważnekonsekwencjeinterpretacyjne,gdyżdwórJanazo-

stajespalony,apole,naktórymstał,zaorane.

SłowackipozostanienaogółwiernyobrazomdworuzJanaBielec-

kiego.Różniejednakbędziewaloryzował,jaksądzę,tenobraz.Jeśli

wJanieBieleckimmieszkańcyotoczenisąnimbem,tojużwHorsztyń-

skimukazanisąniejednoznacznie.

Niemcewiczojcemromantyków

MichałKuziak,piszącorelacjachMickiewiczowsko-Niemcewiczow-

skich,użyłokreśleniaﬂfiguraojcaﬂ21.Rzeczywiścieromantycy,zwłasz-

czawokresieswojejmłodości,odnosilisiędoNiemcewiczaniemal

zsynowskąatencją.DedykacyjnylistMalczewskiegoumieszczonyprzed

poematemMariaiwizytaSłowackiegozrękopisemMindowegowUr-

synowietofaktydobrzeznane.

Kuziakzestawiakilkawypowiedzi(Malczewskiego,Mickiewicza,Sło-

wackiego,Krasińskiego)świadczącychoszacunkudlaNiemcewiczaije-

godzieła.Chybajednakniemożnaichtraktowaćrównorzędnie.Ztekstu

Por.J.Maciejewski,ﬂJanBieleckiDwzasięguDMariiD,w:Wświecieliteratury

romantycznej,red.W.Magnuszewski,ZielonaGóra1991,s.85.

M.Kuziak,MickiewiczoNiemcewiczu.Figuraojca,w:JulianUrsynNiemce-

wicz,pisarz,historyk,świadekepoki,red.J.Wójcicki,Warszawa2002,s.349.Trafniej

relacjeSłowacki-NiemcewiczopisujeElżbietaDąbrowicz,Ojcowie.Niemcewicz-

Słowacki,w:Napoczątkuwieku.Rozważaniaotradycji,red.Z.Trojanowiczowa,K.Try-

buś,Poznań2002,s.187-199,por.również:taż,Galeriaojców.Autorytetpubliczny

wliteraturzepolskiej1800-1861,Białystok2009.KsiążkaE.Dąbrowiczukazałasiępo

napisaniutegotekstuinieudałomisięwyzyskaćdointerpretacjijejbogatejtreści.

Brak wyników

Słowacki wobec tradycji szlacheckiej

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra