Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szekspirowskiewizerunkiśredniowiecznychwładców–HenrykaVczyRyszardaIII–zpewnością
wywarłybardziejznaczącywpływnazbiorowąwyobraźnięodbiorcówniżjakikolwiekpodręcznik
historii.Cokolwiekbynapisalipoważnibadaczeoobumonarchach,wpowszechnymprzekonaniu
utrwaliłsięSzekspirowskiobrazbohaterskiegopatrioty(HenrykV)albozbrodniczegointryganta
(RyszardIII).
Całkowiciezmyślonefragmenty,jaknaprzykładten,gdyrywalizującezesobąwwojnieDwóch
Różstronnictwawybierająsobiesymbolewogrodzieróżanym,pojawiająsięwdwudziestowiecznych
książkachdohistoriidladzieci,takichjakLadybirdhistoriesautorstwaL.DuGarde’aPeacha19,ana
wpółfikcyjnibohaterowie,jakJohnFalstaff,sąbardziejpopularniniżpostacirzeczywistewystępujące
wznanychdramatachopowiadającychowydarzeniachzhistorii.Szekspirnawiązywałdookoliczności
śmiercikrólów,zwłaszczaksięciaArtura(brataHenrykaVIII),RyszardaII,HenrykaVI,„książąt
wTower”iRyszardaIII,anaszedzisiejszepostrzeganietamtychtragicznychzdarzeńzpewnością
zostałoukształtowaneprzezto,wjakisposóbrozprawiłsięznimiMistrzzeStratfordu.
*Król,uciekającprzezmokradłaSomerset,znalazłschronienieupewnejwieśniaczki,która–niepoznawszygo–poprosiła,
byprzypilnowałpiekącychsięciastek.Alfredzamyśliłsięjednaknadsprawamiwagipaństwowejizapomniałociastkach.Gdy
kobietazobaczyłaspalonewypieki,zrugałakróla,tenzaśmusiałbłagaćjąoprzebaczenie(przyp.tłum.).
1HenrykzHuntingdon,HistoriaAnglorum,ed.&trans.byD.Greenway,Oxford1996,s.vii.
2P.Strohm,Hochon’sArrow:TheSocialImaginationofFourteenth-CenturyTexts,Princeton1992,s.ix.
3B.Hamilton,ReligionintheMedievalWest,London1986,s.93.
4P.Strohm,dz.cyt.,s.3.
5HenrykzHuntingdon,dz.cyt.,s.366–369.
6A.Smyth,KingAlfredtheGreat,Oxford1995,s.177.
7R.Phillips,HistoryTeaching,Nation-hoodandtheState,London1998,s.129.
8C.Brewer,TheDeathofKings:AMedicalHistoryoftheKingsandQueensofEngland,London2000.
9PrzemawiającprzedczłonkamioddziałuTowarzystwaHistorycznegowCanterburynatematśmiercikrólów,staranniezaznaczyłem
napoczątkuwykładu,żeniezamierzamspekulować.Niestety,itakzapytanomnie,czysądzę,żeRyszardIIIzabiłksiążęta.Dowodzi
to,jakfascynującąosobąwciążokazujesięRyszardorazjakprzemożnajestchęćodkrycia„prawdy”,nawetwsytuacji,kiedy
toniemożliwe.
10D.Carpenter,TheReignofHenryIII,London1996,s.430–435.
11Listśw.PawładoRzymian13:1,PismoŚwięteStaregoiNowegoTestamentu,BrytyjskieiZagraniczneTowarzystwoBiblijne,
Warszawa1975.
12PierwszaKsięgaSamuela10:1;DrugaKsięgaSamuela2:4;PierwszaKsięgaKrólewska1:39.
13E.Kantorowicz,TheKing’sTwoBodies:AStudyinMedievalPoliticalTheology,Princeton1957,s.47–48.Wyd.pol.:Dwa
ciałakróla.Studiumześredniowiecznejteologiipolitycznej,przeł.M.MichalskiiA.Krawiec,red.nauk.wyd.pol.J.Strzelczyk,
Warszawa2007.
14P.Binski,MedievalDeath:RitualandRepresentation,London1996,s.39–43;Ch.Daniell,DeathandBurialinMedieval
England,1066–1550,London1997,s.37–38,40.
15P.Binski,dz.cyt.,s.40–41.
16D.Crouch,TheCultureofDeathintheAnglo-NormanWorld[w:]Anglo-NormanPoliticalCultureandtheTwelfth-Century
Renaissance,ed.byC.W.Hollister,Woodbridge1997,s.157–180.
17P.Binski,dz.cyt.,s.35–36;J.deJoinville,TheLifeofStLouis[w:]ChroniclesoftheCrusades,ed.byM.R.B.Shaw,
Harmondsworth1963,s.347–349.
18Ch.Daniell,dz.cyt.,s.6.
19L.DuGardePeach,J.Kenney,WarwicktheKingmaker,Loughborough1966.
