Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uprawniajądodogłębnejanalizynietylkozewzględunapewnenieścisłościlubbrakniezbędnych
szczegółów,lecztakżedlatego,żediagnozamedycznaniebyłaprzecieżcelemopowieścikronikarza).
Równiekuszącemożewydawaćsiępodejściedetektywistyczne,zwłaszczawodniesieniudozgonów
kontrowersyjnychitajemniczych,atychnaprzestrzenidziejówniebrakowało.Okolicznościśmierci
WilhelmaRudego,JanabezZiemi,EdwardaII,RyszardaII,HenrykaVIiEdwardaVzawsze
wzbudzaływątpliwościhistorykówipublicystówzepokiorazwiekówpóźniejszych.Nieznanylos
EdwardaVijegobrata(znanychjako„książętawTower”)doprowadziłnawetdopowstaniadwóch
stowarzyszeń,którepostawiłysobiezacelobronędobregoimieniakrólaRyszardaIII9.
Niemniejbędęodwoływałsiędoniektórychzopisanychtuproblemów,zwłaszczawprzypadku
późniejszychśredniowiecznychwładców,obalonychizamordowanychprzezwrogów.Wiadomo,żeich
śmierćzostałaopowiedziana„nanowo”,atekstyźródłowecharakteryzujepewnapolityczna
tendencyjność,cowrezultaciewywarłoznaczącywpływnawybórostateczneji„obowiązującej”wersji
wydarzeń.Zdrugiejstronyjednakcharakterzapisówkronikarskichutrudniadokładneokreślenie
okolicznościkrólobójstw,nietylkodlatego,że–niejakozdefinicji–zabójstwapolitycznegodokonuje
siępocichu.WhistoriiAngliiniebyłodramatycznychzamachównamonarchów.Wprzeciwieństwie
dokrólobójstwa–atakiwłaśnielosspotkałEdwardaII,RyszardaIIiHenrykaVI–zamachzwykle
zakładadziałaniejawne,stanowiącedopewnegostopniamanifestacjępolitycznychżądańsprawców.
NajsłynniejszezabójstwopolityczneśredniowiecznejAnglii–śmierćTomaszaBecketa–choć
popełnionewzamkniętejprzestrzenikatedrywCanterbury,bezwątpieniabyłoaktem„publicznym”,
dokonanymwobecnościświadków.MordnaBeckeciewjegowłasnejkatedrzedotyczyłnietylko
jednejosoby,aleuderzałwinstytucjęKościoła.
Należypamiętać,żeśmiercikrólaniemożnaporównywaćzezgonemzwykłegoczłowieka.Było
towydarzeniewielkiejwagipolitycznej,gdyżmiałokonsekwencjedlacałegopaństwa,międzyinnymi
dlazagranicznychsojuszyorazurzędniczychkarier.Gdywładcaumierałnaglealbonastępstwotronu
budziłowątpliwości,wydarzeniatemogłyprowadzićdokonfliktupolitycznego,anawetwojny
domowej.ZtakąsytuacjąmieliśmydoczynieniapośmierciEdwardaWyznawcy,Wilhelma
IIiHenrykaI.Zgonkrólaoznaczałrównieżważnymomentsymbolicznegoprzejściamiędzy
panowaniemdwóchwładców,któremutowarzyszyłyrytuałypogrzeboweorazceremoniakoronacji,
mającapodkreślićciągłośćdynastiiiurzędunajwyższejwładzykrólewskiej.Niektórzymonarchowie
zwracalinatobacznąuwagęiżyczylisobie,bypochowanoichwszatachkoronacyjnych10.
Średniowiecznykrólbyłkimśwyjątkowymnietylkozracjipełnionejfunkcjipolitycznej.Uważano,
żezajmujeonuprzywilejowanąpozycjęponadmasamizwykłychludzidziękinamaszczeniunawładcę.
Rolamonarchyprzypominaławówczasmisjęduchownego:wybierałgosamBóg,ajegopanowanie
naziemisankcjonowałautorytetPismaŚwiętego,zgodniezktórym„niemawładzyjaktylkoodBoga,
ate,któresą,przezBogasąustanowione”11,bezwzględunato,jakzepsute,tyrańskieczy
niekompetentnesięokażą.
Szczególnieuwidaczniałosiętopodczaskoronacji,którącelebrowalidostojnicykościelni,aktórej
kulminacyjnymmomentembyłonamaszczenieświętymiolejami–zwyczajprzejętyzeStarego
TestamentuiodkrólówIzraela12.Uważano,żemonarchamawyjątkowąmocdziękinamaszczeniu
przezBoga.Istotnabyłazwłaszczauzdrawiającamockrólewskiegodotykuwleczeniuskrofulozy
(choroby,którejpotocznanazwawjęzykuangielskimbrzmiking’sevil,czylidosł.„królewskiezło”).
Wiara,żetępowszechnąchorobęskórymożeuleczyćdotykwładcy,porazpierwszypojawiłasię
weFrancjizapanowaniaKapetyngów.MniejwięcejwpołowieXIIIwiekutakżewAngliizaczęto
