Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
inakazów,jestwznacznejmierzezakorzenionewczasieminionym,wspo-
łeczno-prawnejrzeczywistościpoprzedniegoustroju(notabenejestonaczęsto
idealizowana),zdrugiejnatomiaststronyciągłośćniektórychuprzednich
postawwobecprawazostaławzasadziezerwanalubwznacznymstopniu
osłabiona,coodnosisięzwłaszczadotakichkwestii,jakprzedsiębiorczość,
wychowaniedzieci,praktykireligijneiswobodazachowańseksualnych.
2.Mariażprawa
zsocjologiązaowocowałwielomanowymi,niepodejmowanymi
wcześniejbadaniamiempirycznymiorazrozważaniamiteoretycznymi.Przykładem
mogąbyćdociekanianaddziałalnościąsądówidecyzjamisądowymi,nadmiej-
scemprawawkulturze,nadfunkcjamiprawa,nadczynnikamisprzyjającymi
iniesprzyjającymiskutecznościprawa,nadakceptacjąiprestiżemprawa,nad
społecznąrolązawodówprawniczych,nadrygoryzmemitolerancjąwobecna-
ruszeńprawa,nadczynnikamiwarunkującymiprzestępczość,nadwpływem
wartościetycznychnazmianywprawieinadtysiąceminnychproblemów.
Zarysowanypodkonieclat80.XXw.wizerunekpolskiegoprawazasad-
niczosięniezmienił,choćzmieniłsięustrójpolitycznyigospodarczyoraz
miejscePolskinamapieEuropyiświata.Prawnysystemnormatywnybył
ipozostałniestabilny,rozchwiany,destabilizujągoustawicznezmiany,licz-
ne-niezawszekonieczne-nowelizacje.Różnedziedzinyżyciazbiorowego
sąnarażonenahipertrofięprzepisówprawnych,stanowienieistosowanie
prawamawznacznejczęścicharaktermanipulacyjny,instrumentalnyiko-
niunkturalny.Obecnidecydencipolityczni,choćsąwyłanianiinaczejniżich
poprzednicy,nadalwykazująniezachwianąwiaręwomnipotencjęrepresyj-
nychśrodkówkarnych.Dużydysonansmiędzyoficjalnąideologiąliberalną
ifrazeologiądemokratycznąarealizowanąpolitykąprawaorazspołecznym
poczuciemsłusznościisprawiedliwościnadalrodzipostawynihilizmupraw-
negoidezaprobatydlaprawaoficjalnego.
3.
Socjologiaprawadokonujezasadniczejrefutacjisymplicystycznychpoglądów
naprawo.Odrzucazarównostanowisko,żebytjestokreślanyprzezświa-
domość,jaktwierdziłHegelijegokontynuatorzy,orazżeświadomośćjest
określanaprzezbyt,jakdowodziłMarks.Wsocjologiiprawaugruntowany
jestpogląd,żeistniejewzajemnakoincydencjazjawisk,żeduch,idee,uczu-
ciaoddziałująnamaterię,azkoleimateriawpływanaprzekonania,idee
iuczucia.Socjologiaprawadowodzi,żeprawojestnietylkosystememnorm
ustanowionychwsposóbuznanyprzezwładzępaństwowązaprawomocny,
lecztakżesystememprzekonań,uczuć,ideiiwartości,którechoćniepo-
zostająwbezpośrednimzwiązkuzdziałalnościąpaństwa,majądecydujący
wpływnarozwójgospodarczy,polityczny,moralnyiumysłowy.
Wpublikacjachsocjologicznoprawnych
możnaznaleźćwieledowo-
dównato,
żeprzemiany,jakiezachodząwewspółczesnychrozwiniętych
14
