Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CriticalLegalStudies
koordynowaniażyciaspołecznegoisamoweryfikującejsięstrukturyinsty-
tucjonalnejirealizacjiwartościDwspólnoty”,tj.wprawiekonstytucyjnym
kierowaniasiępomocąwszystkimzdefaworyzowanym,aniemechaniczną
zasadąrówności,awprawiecywilnymbezstronnymnarzucaniemaspek-
tówwspólnotowych,aniezasadąswobodykontraktowej.DTwórczanega-
cja”doprowadzidostworzenianowego,lepszegoporządkuspołecznego,
bezniesprawiedliwejhierarchiispołecznej.Prawo,któreowieleczęściej
służyinteresomelitywłasnościielitywładzy,jestpolityką.Dotyczytonie
tylkostanowieniaprawa,aletakżejegostosowaniaprzezsądy.Rozpoznając
sprawę,sądbierzepoduwagęnajróżniejszeargumentyzesferypolityki,do-
tyczącemoralności,sprawiedliwościrozdzielczej,efektywnościekonomicz-
nejitd.Sędziowieniesąneutralnipolitycznie,azamaskąpółmistycznego
obiektywnegoporządkuprawnegokryjąpolityczneaspektyswojejdziałalno-
ści.Materiałprawny(ustawy,orzecznictwosądowe),którymożezawierać
wewnętrznesprzeczności,nieprzesądzawpełniowynikusporuprawnego,
któratotezaodpowiadastanowiskukonsekwentnychrealistówprawniczych.
WśródważniejszychprzedstawicielikierunkuCLSsąwymieniani,poza
Ungerem,także:DuncanKennedy,MarkKelman,MarkTushnet,Morton
J.HorwitziKarlE.Klare.
DopodstawowychzagadnieńporuszanychwramachCriticalLegalStu-
diesnależą:problemfundamentalnychsprzeczności(fundamentalcontradic-
tions),koncepcjafałszywejkonieczności(falsenecessity),kwestianiedetermi-
nistycznegocharakteruprawa(legalindeterminacy)ijegopolitycznejnatury
orazformyjegolegitymizacji.
ZagadnienieDfundamentalnychsprzeczności”odnosisiędoobserwacji,
żewewszelkichspołeczeństwachistniejenierozstrzygnięty(iwistocienie-
rozstrzygalny)konfliktmiędzywspólnotowymiindywidualnymwymiarem
życia.Jakkolwiekludziesąwolniimogąsamodzielniedecydowaćoswoich
działaniach,ichfunkcjonowaniewświeciewymagakontaktówzinnymiludź-
mi,coograniczajednostkowąswobodę.Wkonsekwencjiwolnośćjednostek
musibyćograniczanaprzezwymogiżyciawewspólnocie,awspólnotowość
niemożebyćbezwyjątkowa.Oilenieistniejąostateczneluboptymalne
rozwiązaniategodylematu,otylewszystkiepróbyjegozniesieniamającha-
rakterjedynietymczasowy,powstająwramachhistoryczniezmiennychDkon-
tekstówformacyjnych”,wktórychrozwiązaniatepozwalająnazachowanie
elementarnegoładuiwktórychmożnajewiarygodnieprzedstawiaćjako
wystarczające.Nieoznaczatojednak,żesąonewolneodnieusprawiedli-
wionejprzemocy,przeciwnie:zazwyczajmaskująrzeczywisterelacjewładzy.
Uniwersalnymrozwiązaniemsprzecznościmiędzywolnościąjednostek
aprzynależnościądowspólnotyniejestpostulowanawklasycznejfilozofii
51
