Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Socjologia.Pytaniapodstawowe
łączyćludziwszerszecałości,wróżnegorodzajugrupylPodstawętejintegracji
wybierazwyklebadacz,skupiającsięnatzwlobiektywnychwyznacznikachpo-
łożenia(częściej),czyteżniekiedyrozpatrującgrupywydzielonewedlewspól-
notypoglądów,oceniopiniilTymczasemwrzeczywistościspołecznejowepro-
cesygrupotwórczemogąmiećzupełnieinnepodstawy,częstotrudnodostępne
badaczowi”(Kolarska-Bobińska,Rychard1990:190)l
Cozwracauwagęwprzywołanychsądach?Otookazujesię,żerefleksja
socjologicznaniepoprzestajenakonkretnychobserwowalnychjednostkach
wrodzajuposzczególnychindywiduówludzkichaniteżnaogólnychnieob-
serwowalnychcałościachtypugrupaspołecznalSocjologawyraźnieinteresują
takżewłaściwościtychobiektówitozwłaszczaichcechyukryte,awięctakie,
którychniemożnabezpośredniodostrzecanizmierzyćlAparaturapojęcio-
wasocjologiiwypracowałazresztąimponującepomysłowościąkategorie,które
mimowszystko-podwarunkiemzachowaniaścisłychrygorówmetodologicz-
nych-pozwalająbadaczomcokolwiekorzekaćotychbytachukrytychlSocjolo-
gowieposługująsięwięcpojęciamiwrodzaju:concreta(zjawiskaobserwowalne),
illata(zjawiskanieobserwowalne)orazabstracta(zjawiskadającesięsprowadzić
dotego,coobserwowalne),alewątpliwe,byprecyzjaterminologicznarozgrze-
szałazzaniedbańfilozoficznychlOperowanierozmaitymiokreśleniamiwyma-
gabowiempoczynieniaodpowiednichzałożeńcodotego,cowrzeczywistości
oznaczają,jakajestichnaturaijakmożnaichużywaćlTozaśpozostajejużkwe-
stiąściślefilozoficznąlDlategoniebezprzyczynyfilozofowienauki,naprzykład
JózefNiżnik,twierdzą,żewnaukachspołecznychnależyrozróżniaćprzedmiot
badaniaorazprzedmiotpoznania(Niżnik1979)lIchoćsocjologowiezakaż-
dymrazemstarająsięwykazaćtożsamośćtychdwuobiektów,tojednakmając
wpamięciwszystkieprzywołanetuskrótowodylematy(którestanowiązaled-
wieprzykładowieleliczniejszychtrudności,najakienatykasiękażdybadacz-
jeślitylkozechcejedostrzec),należyuczciwieprzyznać:wątpliwościnieznikają,
wątpliwościpozostająl
Scharakteryzowanapowyżejcechasocjologicznegomyślenia,obnażającajego
inklinacjędozajmowaniasięnietylkorealnymibytami,aleteżabstraktami(by-
tamiintelligibilnymi,jakmówiąfilozofowie),wskazuje,żezarysowananapocząt-
kuwykładuopozycjamiędzyrealizmeminominalizmemjestzbytubogainiepo-
zwalaogarnąćcałegospektrumrefleksjiuprawianejwobszarzesocjologiilDlatego
zacytowanazaGoodmanemklasyfikacjawszelkichdającychsięwyobrazićsyste-
mówzasługujenauwagętakżebadaczyspołecznychlFaktyczniebowiemzajmują
sięoninietylkokonkretnymijednostkamibądźogólnymicałościami,alerów-
nieżichcechami,wzajemnymirelacjami,zależnościami(naprzykładprzyczy-
nowymi)iinnymi,czasamimałouchwytnymijakościami,októrychnajakichś
podstawachcośjednakstwierdzająl