Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Socjologia.Pytaniapodstawowe
PrzekonująotymrównieżrozważaniaNelsonaGoodmana,któryomawia-
jącsystemyfizykalistyczne(zawierającerzeczyiprocesy)orazfenomenalistyczne
(obejmującezjawiska,przedstawieniaijakości),bardzokomplikujesytuację,wy-
różniającwśródtychdrugichpodsystemrealistyczny(niekonkretneelementy
jakościowe)ipodsystempartykularystyczny(konkretneobiektyifakty),ana-
stępnieodnoszącjedoznanychjużdystynkcjimiędzyplatonizmem(gdzieuzna
-
jesięzajednostkijakiekolwieknieindywidua)oraznominalizmem(któryichnie
uznaje)lRozumowanieGoodmanazaprezentowanewpracyStrukturazjawiska
prowadzigodonastępującychwniosków:nSystem,któryprzyjmujeniekonkret-
neindywiduajakościowe,jestrealistyczny,jeślinawetwykluczawszelkienieidy-
widua;natomiastsystem,którynieprzyjmujeżadnychinnychindywiduówniż
partykularia,niejestrealistyczny,jeślinawetprzyjmujenieindywidua,jakchoćby
klasypartykulariówlTakotosystemmożebyćplatonistycznyirealistycznyalbo
nominalistycznyirealistyczny,alboplatonistycznyipartykularystyczny,albono-
minalistycznyipartykularystyczny”lOczywiście,możnawtymmiejscuzadać
pytanie,pocosocjologowiażtakzagmatwanerozważania,skoronawetfilozofów
niedoprowadziłyonedozadowalającychkonkluzjilAnopoto,bywysubtelnić
socjologicznąrefleksjęiułatwićbadaczowispołecznemuzrozumienie,cotakiego
faktycznieorzekaobadanejrzeczywistości,kiedyużywatychbądźinnychokreśleńl
nNiesątomożliwościczystoakademickie”-dodajebowiemGoodman,kończąc
omawianiedającychsięwykoncypowaćsystemów(Goodman2009:164)l
Najważniejszerozróżnienia:realizmczynominalizm,
indywidualizmczyholizm
Jakautorzyzainteresowaniproblematykąsocjologicznąpoczynalisobiezkwestia-
midoprowadzonymiprzezfilozofówdotakiegostopniaintelektualnegowyrafino-
wania?Chociażpozanominalizmemirealizmemdałobysiętuwskazaćjesz-
czeinnepodejścia(takczyninaprzykładTadeuszSzczurkiewicz,wymieniając
wpracyRasa,środowisko,rodzina[Szczurkiewicz1938]takżefikcjonalizm-pre-
zentowanyprzezMaxaWeberaczyFerdinandaTönniesa,orazkonceptualizm-
zaktórymopowiadałsięMaxScheler),tojednaknajczęściejwybieranoskrajne
opcjelItakzdecydowanymrealistąbyłAugusteComte,przeświadczonyotym,
żenspołeczeństwoniebardziejdajesięrozłożyćnajednostkiniżpowierzchnia
geometrycznanalinie,czyteżlinianapunkty”(cytlza:Szacki2002:255),nato-
miastJohnStuartMillzadeklarowałsięjakokonsekwentnynominalistalnPra-
wadotyczącezjawiskspołecznych-pisałwVIksiędzeSystemulogiki-sąimogą
byćtylkoprawamidziałańiuczuć,jakichdoznająistotyludzkiepołączonera-
zemwstaniespołecznymlAleludziewstaniespołecznymsąnadalludźmi;ich
