Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1iKręteścieżkiteoriiprawa
którezostanąwykorzystanedopodjęciaodpowiedniejdecyzjiprawnej.Teo-
riaprawaokreślabowiemwsensie,którymbędęposługiwałsięwtejpracy,
tzw.podstawyprawa.Wnajszerszymrozumieniumożnajeująćjakowszel-
kiepodstawy,argumentyimetodyinterpretacyjne,służącepodjęciudecyzji
prawnej(stanowiskastrony,rozstrzygnięciasądu,decyzjiorganuitd.).Spory
teoretycznewtejksiążcebędęzatemrozumiałszeroko,jakosporymiędzyteo-
riamiprawadeklarującymiróżne-opisoweinormatywne-funkcje.Posta-
ramsięprzytymwykazać,żeprzedstawienieinteresującej,adekwatnejteorii
prawaniejestwcaletakimprostymzadaniemiwymagaspełnienialicznych
warunkówmetodologicznych,epistemicznych,anawetetycznych.Niebędę
jednakargumentowałnarzeczjednejkonkretnejkoncepcjijakonnajtrafniej-
szej”
,gdyżprzyjętaprzezemniemetafilozoficznaperspektywaholistycznego
pragmatyzmuprzesądzaotym,żeteoriispełniającychtegorodzajuwymogi
adekwatnościmożebyćwiele.Azatemnawetgdybyprzyjąć,żedyskursteo-
retycznoprawnyjestdyskursemidealnieracjonalnym,tosporyteoretyczne
byłybyniedouniknięcia.Wtymkontekścienależyrozumiećmojerozważania
jakoargumentacjęprzeciwkotwierdzeniu,żeideałem,doktóregoosiągnięcia
majądążyćteoretycyprawa,jestzgodnośćopinii.
Jaktozwyklebywawfilozofii,każdymyśliciel-pomimoskłonnoścido
klasyfikowaniasiebieiinnychsobiepodobnychmyślicielijakonależącychdo
takiej-a-takiejszkołymyślenia-mazawszepoglądyzniuansowane,azara-
zemwswoimwłasnymprzekonaniunajwłaściwsze(wzwiązkuztymkażda
takaklasyfikacjamusibyćpotraktowanajakonadmierneuproszczenie).Tym-
czasemfaktistnieniarozległych,nieeliminowalnych,nieuniknionychsporów
teoretycznychwprawoznawstwie(rozumianychjakosporyzarównooprin-
cipia,jakioteoretycznedetale),awięcsporówfilozoficznychowłaściwąteo-
riępodstawprawa(pojęcieprawa)stanowiważkiargumentnarzecztezy,że
teoretycyprawawogóleniemająmonopolunaprawdę,podobniejakfilozo-
fowiezajmującysięinnymidziedzinami.Wszakkażdyznichmainnypogląd
mimowidocznychpodobieństw.Możnazałożyć,żeztejperspektywynieda
sięjednoznaczniestwierdzić,ktomarację.Mamysłowoprzeciwkosłowu,
teorięprzeciwkoteorii.ZnanywspółczesnyfilozofanalitycznyR.Fumerton
jakiśczastemuzauważył,żefaktzasadniczejspornościdyskursufilozoficz-
nego,jakrównieżfundamentalnejfilozoficznejniezgodycodosposobu
rozstrzyganiapodstawowychkwestiifilozoficznych,świadczyotym,żefilo-
zofompoprostunienależyufać10.Wjegoprzekonaniufilozofowiewcalenie
10R.Fumertonpisze:nWhetherornotonecanreasonablybelievethatone’sphilosophi-
calandpoliticalopponentshavesomespecificcognitivedefect,thereisalmostalways
13
