Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
MonikaAugustyniak
ZasadasubsydiarnościzostałarównieżuregulowanawEuropejskiejKarcieSamorządu
Lokalnego12,którawart.3ust.1stanowi,żensamorządterytorialnyoznaczaprawo
izdolnośćspołecznościlokalnych,wgranicachokreślonychprawem,dokierowania
izarządzaniazasadniczączęściąsprawpublicznychnaichwłasnąodpowiedzialność
iwinteresieichmieszkańców”.Prawotomożebyćrealizowaneprzezradylubzgro-
madzeniaorazprzezzgromadzeniaobywateli,referendumlubkażdąinnąformębez-
pośredniegouczestnictwaobywateli,jeśliustawadopuszczatakierozwiązanie13.Ozna-
czato,żemechanizmypartycypacjispołecznejocharakterzeustrojowymifinansowym
stanowiąprawnąformęrealizacjizasadysubsydiarnościwewspólnocielokalnej14.
F.Saint-Ouenpodkreśla,żesubsydiarnośćjestprzedewszystkimzasadąpionowego
podziałuwładzy,oddołudogóry-nigdynienależypowierzaćjednostcewiększejtego,
comożezrobić,równiewydajnie,jednostkamniejsza15.Zasadapomocniczościzostała
określonawpreambuleKonstytucjiRP16.Zgodniezart.16ust.2KonstytucjiRPsa-
morządterytorialnyuczestniczywsprawowaniuwładzypublicznej,aprzysługującą
muwramachustawistotnączęśćzadańpublicznychsamorządwykonujewimieniu
własnyminawłasnąodpowiedzialność.Wmyślart.163KonstytucjiRPsamorząd
terytorialnywykonujezadaniapubliczne,któreniezostałyzastrzeżoneprzezKonsty-
tucjęlubustawydlaorganówinnychwładzpublicznych.nZadania,kompetencjeoraz
środkipublicznenafinansowaniezadańzzakresuadministracjipowinnybyćprzy-
dzielaneprzezustawywpierwszejkolejnościsamorządowiterytorialnemu,aniead-
12EuropejskaKartaSamorząduLokalnegozostałaratyfikowanazarównoprzezPolskę,jakiprzez
Francję.
13Zob.art.3ust.2EKSL.Por.wyrokNSAzdnia27maja2011r.,IIOSK483l11,LEXnr1081788.
Zob.teżwyrokWSAwWarszawiezdnia26września2013r.,IVSAlWa2919l12,LEXnr1630071:
nOdnoszącsiędokwestiibrakuprzeprowadzeniakonsultacjispołecznych,należystwierdzić,żaden
przepisustawowynienakładatakiegoobowiązku.Pozostawionowięcwtymwzględzieorganomsamorządu
terytorialnegoswobodęskorzystaniaztegouprawnienia.Niedokonanieczynności,którawświetleprawa
jestczynnościąfakultatywną,anieobligatoryjną,niemożebyćuznanezanaruszenieprawa”.
14Zgodniezart.4EKSLkompetencjespołecznościlokalnychocharakterzepodstawowympowinny
byćwskazanewprzepisachKonstytucjilubwustawie,coniewykluczamożliwościprzyznaniaim
uprawnieńniezbędnychdorealizacjispecyficznychzadań,zgodniezprawem.Wgranicachokreślonym
prawemspołecznościlokalnemająpełnąswobodędziałaniawkażdejsprawie,któraniejestwyłączonazich
kompetencjilubniewchodziwzakreskompetencjiinnychorganówwładzy.Natomiastodpowiedzialność
zasprawypublicznepowinnyponosićprzedewszystkimteorganywładzy,któreznajdująsięnajbliżej
obywateli.Powierzająctefunkcjeinnemuorganowiwładzy,należyuwzględnićzakresicharakterzadania
orazwymogiefektywnościigospodarności-zob.ust.3art.4EKSL.
15F.Saint-Ouen,Podziałwładzywdemokracjieuropejskiej,SamorządTerytorialny1991,nr6,s.4.
Zob.B.Dolnicki,Czypolskieustawodawstwosamorządoweodpowiadastandardomeuropejskim?,
SamorządTerytorialny1994,nr9,s.17.
16JakwskazujeP.Chmielnicki,nwwywodzienatematznaczeniadyrektywnegozasadysubsydiarności
niesposóbpominąćocenymocywiążącejpreambuły,gdyżtamustawodawcakonstytucyjnyzasadę
powołuje.Napodstawiepublikowanegoorzecznictwamożnaprzyjąć,zasadasubsydiarności,
wyartykułowanawpreambule,stanowiwzorzeckontrolidlaTrybunałuKonstytucyjnegowiążącypunkt
odniesieniadlaustawodawcyisądów”-P.Chmielnicki,„Istotnaczęśćzadańpublicznych”izasada
subsydiarnościjakokonstytucyjnedyrektywyokreślającezakresdziałaniasamorząduterytorialnegoiich
realizacjawustawodawstwieiorzecznictwie(w:)Samorządterytorialny.Zasadyustrojoweipraktyka,
red.P.Sarnecki,Warszawa2005,s.62.