Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaBarzak
Zasadasubsydiarnościapraktyczneaspekty
jejrealizacjiwadministracjipublicznej
Subsydiarnośćlubteż-jakstosujesięzamiennie-pomocniczośćtopojęcie,które
przewijasięnakartachfilozofiiimyślipolitycznejodwiekówwodniesieniudoróżnych
dziedzinżycia.Ideępomocniczościmożnabowiemodnaleźćjużwstarożytności-
wpracachArystotelesaczypóźniejuśw.TomaszazAkwinu1.Wliteraturzedodziś
wwyraźnysposóbpodkreślasięwielowymiarowośćtegopojęcia,conajprawdopo-
dobniejstałosięprzyczynąbrakujegooficjalnejdefinicji,równieżnagruncieprawnym.
JakwskazujeprofesorDariuszMilczarek,nnieistniejejasna,jednolitaipowszechnie
akceptowanadefinicjategopojęcia(...)powodemtakichtrudnościjestto,żemamytu
doczynieniazzasadąocharakterzejednocześniefilozoficzno-moralnym,socjologicz-
nymipolityczno-prawnym”2.
Nastworzenieskondensowanegotwierdzeniaujmującegoistotęsubsydiarnościnie
zdecydowałsięrównieżpolskiustawodawca,którydoporządkuprawnegowprowadzał
pomocniczośćiwprowadzająwciążsposobami,którenieułatwiająrealizowaniatej
zasadywpraktyce.Pierwszymipodstawowymaktemprawnym,którystatuujesubsy-
diarnośćwPolsce,jestKonstytucja.Regulacjadotyczącapomocniczościjestjednak
szczątkowa,gdyżograniczasięjedyniedozawartegowpreambulestwierdzenianmy,
NaródPolski-wszyscyobywatele(...)ustanawiamyKonstytucjęRzeczypospolitej
Polskiejjakoprawapodstawowedlapaństwaopartenaposzanowaniuwolnościispra-
wiedliwości,współdziałaniuwładz,dialoguspołecznymoraznazasadziepomocni-
czościumacniającejuprawnieniaobywateliiichwspólnot”.Ustawodawcaniedook-
reślałsubsydiarnościwdalszychpostanowieniachKonstytucji,jednakmimotozyskała
onarangęzasadykonstytucyjnej-wistociejedynej,doktórejnieodwołujesiębezpo-
średniożadenartykułKonstytucji.Takiedziałanieustawodawcywydajesięcelowe,
ukonstytuowałonbowiempomocniczość,nadającjejstatusrównywartościom,takim
jakwolnośćczysprawiedliwość,czyniącjąjednocześnienarzędziemumacnianiaoby-
1M.Berdel-Dudzińska,Konstytucyjnazasadasubsydiarnościazakresautonomiiszkolnictwawyższego
wewspółczesnympolskimporządkuprawnym,PrzeglądPrawaKonstytucyjnego2011,nr4,s.188.
2D.Milczarek(red.),Subsydiarność,Warszawa1996,s.25.
