Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.2.Lekiantycholinergiczne
Obecnieniejeststosowanerutynowepodawanielekówantycholinergicznych
wpremedykacji.Mechanizmichdziałaniajestzarównoośrodkowy,jakiobwodo-
wy.Typowymprzedstawicielemtejgrupyjestatropina,alkaloiduzyskiwanyzAtro-
pabelladonna.Niezostałaużytawpremedykacjiprzed1890r.,alejejzastosowanie
wceluprzeciwdziałaniabradykardiipodczasznieczuleniachloroformemzasuge-
rowałpochodzącyzEdynburgafizjologE.A.Sharpey-Schafferw1880r.
Wpraktyceklinicznejobecnieużywasiętrzechleków:atropiny(Atropinumsul-
furicum),hioscyny(skopolaminy,Scopolaminum)ibromkuglikopironium(Glyco-
pyrrolate),jakopochodnejsyntetycznej.Zarównoatropina,jakihioscynajako
aminytrzeciorzędoweprzechodząswobodnieprzezbarierękrew–mózg,alenie
glikopironium,którychemiczniejestaminączwartorzędową,atagrupaleków
nieprzechodziprzeztębarierę.
Lekiomawianejgrupystosowanesąwtrzechgłównychcelach:zmniejszeniawy-
dzielaniaśliny,działaniasedatywne(skopolamina)iprewencjibradykardii.
Efektyubocznewystępujągłówniepopodaniuatropinyisązwiązanezjejdziała-
niemośrodkowym.Jesttonajczęściejzespółcholinergiczny,któryobjawiasiępo-
budzeniem,splątaniem,drgawkamilubnawetśpiączką.Wpiśmiennictwie
anglosaskimmożnaspotkaćnastępującyopisstanuogólnegotakiegopacjentaflsza-
lonyjakkapelusznik,gorącyjakkura,ślepyjaknietoperz,czerwonyjakburakisu-
chyjakkość”.
Zespółcholinergicznydotyczyzwłaszczachorychwpodeszłymwiekuimożepro-
wadzićdowolniejszegopowrotuświadomościpoznieczuleniuogólnym,coozna-
cza,żebywaobserwowanynaoddziałachwybudzeniowych.Leczenietegozespołu
poleganapodaniulekówzgrupyantycholinesteraz,akonkretniefizostygminy
wdawce2mgi.v.,któraprzechodziprzezbarierękrew–mózg(jestaminątrze-
ciorzędową),natomiastneostygminabędącarównieżantycholinesterazątakiego
działanianiewykazuje,ponieważjestaminączwartorzędową.
Zciekawychwłaściwościlekówcholinergicznychnależywspomniećodziałaniu
rozszerzającymoskrzela(atropinastosowanabyładawniejwleczeniuastmy),
zmniejszaniunapięciamięśniówkigładkiejjelitizwieraczy,rozszerzaniuźrenic
(alenieprzezglikopironium)orazdziałaniuprzeciwwymiotnym.
Dawkowanielekówantycholinergicznych
Atropinapodawanajestwdawce0,01–0,02mg/kgmc.i.v.,udzieci0,3–0,6mg
i.m.30–60minutprzedzabiegiemlubwtejsamejdawcei.v.udorosłychidzieci
po12.rokużyciabezpośrednioprzedzabiegiem.Przyjmujesię,żepodanieatro-
pinywdawcejednorazowejlubłącznej3mgcałkowicieblokujenerwbłędny.
34
