Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Kwestieontologicznewwycenieprzedsiębiorstw
29
negodobralubusługi.Przekonaniaopoziomiewartościdanegodobralubusługisą
uzależnioneodpoziomuświadomości,wiedzy,dostępudoinformacjiosobychcącej
jeposiadać,poziomuniezbędności−przymusudanejosobydoposiadaniadobralub
jegozbycia,orazwieluinnychefektów,głównieocharakterzepsychologicznym.
Waksjologiiznajdziemyzbliżonątezęozmiennejwartościprzedmiotu,bezzmiany
jegocech,podwpływemzmianzachodzącychwpodmiocie,tonaszezainteresowa-
nieprzedmiotamiulegabowiemzmianie27.
Wsensieontologicznymwartośćskładasięzrzeczyioddziaływań.Wartośćod-
zwierciedlarelacjemiędzyconajmniejdwomarzeczami.Rzeczywtymprzypadku
tonaturalnewytworyprzyrodylubwytworydziałalnościludzi,sztuczne-artefakty
wpostacidobralubusługi28.Oddziaływaniewprzypadkuwartościmacharakter
informacyjny.Wefekciejednarzecz(dobro,usługa,przedsiębiorstwo)wwyniku
oddziaływaniaocharakterzeinformacyjnymjestdefiniowanaprzezinnąrzecz(pie-
niądzlubinnedobra,usługiczyprzedsiębiorstwo).
Aktualniewliteraturzeekonomicznej,wzależnościodujęcia,podajesięwiele
rodzajówwartości.Odmienneterminyopisującewartośćwystępująwsprawozdaw-
czościfinansowejiwwyceniewprzedsiębiorstwa,wokreślaniuwartościdocelów
podatkowychczyteżwpraktycegospodarczej.Mimoiżdziśwróżnysposóbdefi-
niujemywartość(dodającokreślonyprzymiotnik),dzisiejszystanrzeczywdefinio-
waniuwartościzawdzięczamywieloletniejdyskusjidotyczącejtegozagadnienia.
Pojęciewartościmożemyklasyfikować,biorącpoduwagęwieleróżnychkryteriów,
takichjaknp.:kryteriumsprawiedliwości,kryteriumobiektywizmuosądu29.
1.2.2.Wycena
Wycenęmożnazdefiniowaćjakoprocesustalaniawartościdóbr,usług.Zperspek-
tywyontologicznejwramachwycenymożnawyróżnićrzeczyioddziaływania.
Rzeczywprzypadkuwycenytonaturalnewytworyprzyrody,wytworydziałalności
ludzi,natomiastoddziaływaniawodniesieniudowycenymożnapodzielićna:ma-
terialne,energetyczneiinformacyjne30.Kluczowedlawycenyoddziaływaniema
charakterinformacyjny,jednocześniewprocesiewycenybadanesązróżnąszcze-
gółowościąwszelkieistotneoddziaływaniamaterialne,energetyczneiinformacyjne
międzyróżnymirzeczamiwceluustaleniaatrybutu(wartości)badanejrzeczy(dane
aktywo,dobro,usługa)lubgrupyrzeczybędącejwokreślonychoddziaływaniach
(zorganizowanejgrupyrzeczy−przedsiębiorstwo).Wsensieontologicznymwyce-
27W.Tatarkiewicz,wyd.cyt.,s.269,za:R.Waśniewski,wyd.cyt.,s.298-299.
28Zob.L.J.Krzyżanowski,Opodstawachkierowaniaorganizacjamiinaczej,PWN,Warszawa
1999,s.170.
29KwestieróżnychperspektywwartościorazjejklasyfikacjeprezentujeA.Jaki,Mechanizmypro-
cesuzarządzaniawartościąprzedsiębiorstwa,UniwersytetEkonomiczny,Kraków2012,s.17-59.
30L.J.Krzyżanowski,wyd.cyt.,s.170.
