Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
zinnegopowodu.AnalizującpraceVodićkiiMukafovskiego,starałemsięwydobyć
ipodkreślićpewnezawartewnichinspiracjefenomenologiczne,zktórychnajważ-
niejsząjestniewątpliwiepojęciekonkretyzacjizaczerpnięteodRomanaIngardena
(alenietylko–związkizfenomenologiąwidocznesąchoćbywkonstrukcjipojęcia
strukturyliterackiejjakointencjonalnej,niematerialnejcałościistniejącejwświado-
mościodbiorców).Należyprzytymzaznaczyć,żeczescystrukturaliści,wprowadzając
Ingardenowskieujęciewpraktykębadańhistorycznoliterackich,zdynamizowalije
iuhistorycznili–jesttootyleistotne,żewramachpóźniejszejrecepcjipropozycji
metodologicznychVodićkiwPolscezostałaotwartajeszczejednadroganczytania”
iprzyswajaniamyśliIngardena,właśnieprzezpryzmatczeskiegostrukturalizmu.
Rozprawaczeskiegohistorykastanowiwięcwpewnymsensieinteresująceświadectwo
inspirującychzwiązkówmiędzynaukąpolskąaczeską.
Ostatnimzagadnieniemporuszanymwksiążce(wrozdziałachPrzedwojenna
recepcjaczeskiejmyślistrukturalistycznejwPolsceorazCzeskistrukturalizmwPolsce:
okrespowojenny)jestrecepcjaczeskiejmyślistrukturalistycznejwnaszymkraju,przy
czymstarałemsięwzakresietejproblematykiuwzględnićszerzejkwestięmetodologii
badańhistorycznoliterackichzwiązanązdwiemawspomnianymirozprawami.
Wokresieprzedwojennymomawiamprzedewszystkimdziałalnośćśrodowiska
warszawskiego,związanegozKołemPolonistówStudentówUniwersytetuJózefa
Piłsudskiego–jegonajwybitniejsiprzedstawicieletoFranciszekSiedlecki,Stefan
Żółkiewski,KazimierzBudzykiDawidHopensztand–orazwileńskiego,którego
najważniejszymreprezentantembyłManfredKridl.Procesrecepcjiteoriistrukturalnej
wpolskiejnauceoliteraturzeprzebiegałwówczasnajintensywniejwdrugiejpołowie
lat30.,aterenem,któryobjął,byłaprzedewszystkimwersyfikacjaistylistyka.Obszar
historiiliteraturyzostałnatomiastwłaściwiepominięty.
PoIIwojnieświatowejipoczątkowymożywieniukontaktówpolsko-
-czeskichprzychodząlata50.,wktórychpozycjędominującąwnauceoliteraturze
wCzechosłowacjiiwPolscezdobyłmarksizm.Dlapolsko-czeskiejwspółpracyna-
ukowejjesttowzasadzieokresmartwy.Należyprzytymzaznaczyćpewneróżnice
pomiędzysytuacjąwCzechosłowacjiiwPolsce–tamdominacjamarksizmumiała
charakterabsolutny,coprowadziłodozdecydowanegopotępienianaukistruktura-
listycznej(aktemwręczsymbolicznymbyłapublicznasamokrytykanaukowaJana
Mukafovskiegowroku1951).WPolscestrukturalizmrównieżbyłtraktowanyjako
kierunekidealistyczny,opozycyjnywstosunkudomarksizmu,niemniejpewne
osiągnięcianaukistrukturalnejzostałyuznanezaprzydatneiwzwiązkuztym
docenione–chodzituprzedewszystkimotakieaspektyjakujęciedziełasztuki
jakotworujęzykowego,coprowadziłodopodjęciaszereguzagadnieńzzakresu
socjologiiliteratury,atakżepostulatynaukowościiobiektywnościprowadzonych
badań.Uwzględnionoteżosiągnięcialingwistykiczywersyfikacjijakonaukpo-
mocniczych.Wliteraturzenaukowejtegookresuodwołańdopracczeskichznaj-
dujesięwistocieniewiele(pewnymuznaniemcieszyłsięMukafovskyzewzględu
nasocjologiczneaspektyjegokoncepcji),adziedziną,wktórejnależałobysięich
doszukiwaćwpierwszymrzędzie,jest,jaksięwydaje,wersyfikacja,kontynuująca
tradycjeprzedwojenne.
