Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Lasota,Światgestówisymboliwkomunikacjidziecięcej,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-272-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
12
Rozdział1.Gestykulacjaisymbolizacjawprocesiekomunikacji
Komunikatywerbalneiniewerbalnemożnapodzielićzuwzględnieniemta-
kichaspektów(Domachowski,1996),jak:drogaczysposóbprzekazuinformacji
(zapomocągestów,mimiki,spojrzeńitd.),intencjonalność(rozróżnieniemiędzy
ekspresjąakomunikacją,choćtokryteriumwykluczajakokomunikatytakiege-
sty,jakregulatoryczyilustratory),kodowośćprzekazuinformacji(wielegestów
posiadajednakcechykodowości,np.emblematy)orazinterakcyjność(obejmuje
znaczeniekomunikatówtworzonepodczasinterakcji).
WrozumieniuEkmanaiFriesena(1969)kodowaniezachodziwobrębiekon-
tinuum:
kodowaniesamoistne
kodowanieikoniczne
kodowaniearbitralne
Zachowanianiejęzykowenajczęściejznajdująsięwlewejczęścikontinuum,
językowezaśwprawej.Kryteriumtakiegopodziałustanowidystansmiędzy
kodemiprzedmiotemlubzjawiskiempodlegającymkodowaniu.Produkowany
przeznadawcęsygnałmożebyćkodowanywobrębiecałegokontinuumzacho-
wań:odkodowaniasamoistnego(brakdystansumiędzykodemaopisywaną
ideą),przezikoniczne(kodowanieprzyzachowaniupewnychaspektówidei),po
arbitralne(gdyzwiązekmiędzykodemaokreślanąideąmacharakterumowny).
Kodowaniesamoistnecharakteryzujesięnajmniejszymdystansemmiędzy
kodemaopisywanymprzedmiotem.Możnanawetpowiedzieć,iżużytysposób
kodowaniajesttożsamyzprzedmiotempodlegającymkodowaniu.Gestydeik-
tyczne,takiejak:wskazywanieczywyciąganieręki,nietylkoprzypominająko-
dowanączynność,leczdefactosątączynnością.
Kodowanieikonicznezachowujeniektóreaspektyopisywanegoprzedmio-
tu,tj.istniejepewnepodobieństwomiędzyużytymkodemaprzedmiotemlub
zjawiskiempodlegającymkodowaniu.Przykłademkodowaniaikonicznegojest
pokazywanieodległościmiędzydwomaprzedmiotami,wktórymkażdazdłoni
reprezentujejedenzprzedmiotów.
Kodowaniearbitralnecharakteryzujesięnajwiększymdystansemmiędzy
użytymkodemaprzedmiotemkodowania.Pomiędzykodemaprzedmiotemnie
występujeżadnepodobieństwo.Większośćsłówkodowanajestarbitralnieza
pomocąliter.Arbitralniemogąbyćtakżekodowaneniektóresygnałyniejęzyko-
we.Naprzykładwgeściepożegnania(tj.wmachaniuręką)trudnodopatrzyćsię
jakiejkolwiekilustracjiaktupożegnania.
Mimożeniejesttopodziałniezmienny,SchereriWallbott(1979,za:Nęcki,
1996),mówiącokomunikacjiniewerbalnej,nadająjejcechyikoniczności,ciągło-
ściiprobabilistyczności,podczasgdykodjęzykowyjest–ichzdaniem–arbitral-
ny,wyraźnieartykułowanyistosunkowomałozmienny.Kodgestówniejesttak
dobrzezorganizowanyjakjęzykowy,gdyżkomunikatyniejęzykowemająsłabiej
zarysowanepoczątkiizakończenia.
