Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Lasota,Światgestówisymboliwkomunikacjidziecięcej,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-272-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
14
Rozdział1.Gestykulacjaisymbolizacjawprocesiekomunikacji
jestdużazgodnośćwśródczłonkówdanejkulturylubsubkulturycodoznacze-
niatakiegogestu.
Dotychczasniezdołanowyodrębnićgestówniezależnychodmowy,które
miałybyidentyczneznaczeniewkażdejkulturze.Wydajesięjednak,żenajbar-
dziejuniwersalnesągestyokreślająceznaczenie:„tak”,„nie”,„niewiem”,oraz
związanezesnem,jedzeniemczypiciem(sątobowiemzachowaniawspólnedla
każdejkultury).Niektóregestyniezależneodmowycechujespecyfikakulturowa
(tzn.występująjedyniewokreślonychkulturach),wieleinnychnatomiastma
podobnąformęwróżnychkulturach,aleichznaczeniejestinne.Odkilkunastu
latwliteraturzeświatowejmożnaznaleźćlistyemblematówuwarunkowanych
kulturowo,charakterystycznychdlaróżnychkulturczyplemion.
Gestyzależneodmowysąbezpośredniozwiązanezkomunikowaniemwer-
balnym.Najczęściejwyróżniasięczterytypygestówwzależnościodpełnionej
przeznichfunkcjiwprocesiekomunikacji(por.Ekman,1977;Kendon,1989;
McNeill,1992;Knapp,Hall,2000):
1)dotycząceprzedmiotukomunikatu(ocharakterzerzeczywistymbądźabs-
trakcyjnym),
2)przedstawiającerelacjepomiędzynadawcąaprzedmiotemkomunikatu,
3)uznawanezawizualneznakiprzestankowewkomunikacie,
4)pomagającelubprzeszkadzającewregulowaniuiorganizacjitokuinterakcji
międzynadawcąaodbiorcąkomunikatu.
Najbardziejpopularnąipowszechnątypologiąjestsemiotycznaklasyfikacja
gestówstworzonaprzezEkmanaiFriesena(1969).Zewzględunafunkcjęgesty-
kulacjiwyróżnilioni:
–emblematy(gesty,którezastępująsłowa,sąłatwoprzekładalnenakomunikat
językowy),
–ilustratory(gestyilustrującewypowiedźsłowną),
–wskaźnikiemocji(pokazywanieprzeżywanychstanówuczuciowych,emocji),
–regulatorykowersacyjne(utrzymanieimodyfikacjasposobumówieniaisłu-
chania),
–adaptatory(przyjęcieodpowiedniejpozycjiciałapodczaskonwersacji).
Emblematytogesty,któresąłatwoprzekładalnenasłowoiłatwoodczyty-
waneprzezkonwencjonalnekodykulturowe,mogąwpełnizastąpićkomunikat
werbalny,jeślizjakichśwzględówniemożnaposługiwaćsięsłowami.
Gestyilustrującemowę,zwanetakżeilustracyjnymi,sązależneodwypo-
wiedzisłownej.Sąnierozerwalniepołączonezprzekazemjęzykowym.Mogą
służyćakcentowaniuokreślonychinformacjiwerbalnych,uzupełniaćiwyjaśniać
komunikatyjęzykowe,wskazywaćnaelementyotoczenia,obrazowaćzależno-
ściprzestrzenne,ilustrowaćtempoirytmzjawiska,kreślićobrazopisywanego
przedmiotulubprzedstawiaćruchciała.
