Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Napodobieństwofrazeologicznejęzykapolskiegoiczeskiegowskazująteż
EwelinaKuźmaiKarolWierzbicki,odwołującsiędonastępujących,popu-
larnychwobujęzykachpowiedzeń:flbezpracyniemakołaczy”/flbezpra-
cenijsoukolace”,flowilkumowa,awilktu”/flmyovlku,vlkzahumnu”
(KuźmaiWierzbicki2009,s.295).DominikaJanusznajdujeteżpodobieństwa
frazeologicznewjęzykupolskiminiemieckim,czegoprzykłademsąnastę-
pująceokreślenia:flcośmaręceinogi”/fletwashatHandundfuss”,flnosić
kogośnarękach”/fljemandenaufHandentragen”(Janus2010,s.300-303).
ZkoleiMałgorzataKozłowskaukazujepodobieństwamiędzyzwiązkamifra-
zeologicznymiwróżnychjęzykach,np.polskiemuwyrażeniuflnipies,niwy-
dra”odpowiadawłoskieflnecarnenepesce”(nimięso,niryba),niemieckie
flwiederFisch,nochFleisch”(nirybanimięso),angielskieflneitherfsh,nor
fowl”(niryba,nidrób),czeskieflanirybaanirak”(Kozłowska2012,s.43).
Wynikówpodobnychposzukiwańpodobieństwmiędzyjęzykamimożna
odnaleźćwliteraturzejęzykoznawczejwiele.Moimzamiarembyłojedynie
zasygnalizowaniekwestiihomonimów.
Opróczzwiązkówstałychwjęzykoznawstwiewyodrębniasię(choćnie
zawsze,czasemujmujesięjewkategoriachzwiązkówfrazeologicznychsta-
łych)frazeologizmyłączliwe,zwaneinaczejfrazemamilubpołączeniami
frazeologicznymi,którychsensmieścisięwzakresiesemantycznymwyrazu
dominującegosemantycznie.Wyrazemdominującymmożebyć:
–
rzeczownik,np.wzwiązkuflwalkazwiatrakami”-daremna,niepo-
trzebnawalka,
–
czasownik,np.flzasiaćniepokój”-wywołaćniepokój,obawę,zaniepo-
kojenie,
–
przymiotnik,np.fljakitaki”,
–
przysłówek,np.flczęstogęsto”,fljakmakiemzasiał”.
Ponadtowyróżniasięporównaniafrazeologiczne,doktórychnależąwy-
rażeniaokreślające,takiejak:flsercejakdzwon”,flśmiaćsięjakgłupidosera”,
flgłodnyjakwilk”.Analizazawartościdostępnychsłownikówjęzykapolskie-
goukazuje,jakbogatągrupętworzązarównofrazemy,jakiporównaniafra-
zeologiczne.
Przeglądliteraturypozwaladostrzecjeszczejednągrupęzwiązkówwy-
razowych,którątworząmetaforypotoczne(przysłowia).Wodróżnieniuod
metaforliterackichsąonewielokrotniepowtarzanymizestawieniamisłow-
nymi(związkamifrazeologicznymi),którychznaczeniejestpowszechnie
rozumianeprzezużytkownikówjęzyka.Przyjmująoneformękrótkiego,
treściwegozdaniaanonimowego,ludowegopochodzenia,którewyrażaspo-
strzeżeniaobyczajowe,psychologiczne,myślogólną,częstowformieprze-
nośnej(Sierotwiński1986,s.201).Zbieraniemiopracowywaniemprzysłów
zajmujesięparemiografa.DopołowyXVIIwiekuprzysłowiaokreślano
20
