Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ30METODOLOGIAWYKŁADNINORMDOTYCZĄCYCHZATRUDNIENIA000
prawaniejestwartościąsamoistną,leczsłużyinnejwartości,którajest
wartościąsamoistną,amianowiciebezpieczeństwuczłowieka.
30101070ZASADAPRAWADOSĄDU
Treściąprawadosądujesto
1)prawodostępudosądu,rozumianejakotakieukształtowaniewłaś-
ciwościsądów,byżadnazesprawdotyczącychjednostkiniebyła
spodtejwłaściwościwyłączona;
2)prawodoodpowiedniegoukształtowaniaprocedurysądowej,po-
zwalającekażdemunarzeczywistedochodzenieswoichpraw;
3)prawodouzyskaniawyrokusądowego81.
Wśródelementówprawadosąduwymieniasięozagwarantowanie
dostępudosądu,posiadanieprzezorganudzielającyochronyprawnej
wszelkichcechsądu,zapewnienie(sprawiedliwego,praworządnego,
rzetelnego,uczciwego)przebieguprocesu,skuteczneiszybkiewykony-
wanieorzeczeńsądu82.PrawodosąduobejmujeUsprawy”,któredotyczą
jednostekiinnychpodmiotówtegoprawa.Konstytucjaniedefiniujetego
pojęcia.TerminUsprawa”obejmujesporywynikającezestosunkówcy-
wilnoprawnych,administracyjnoprawnychorazrozstrzyganieozasad-
nościzarzutówkarnych.Prawodosądunieobejmujenatomiastsporów,
wktóreniejestuwikłanychoćbyjedenpodmiotprawaprywatnego83.
Zakrespodmiotowyprawadosąduzostałwyznaczonyszeroko,przysłu-
gujeonobowiemm.in.każdejosobiefizycznejzarównoobywatelom
polskim,cudzoziemcom,jakibezpaństwowcom84.Zkoleiprzedmioto-
wyzakresprawadosąduwyznaczonyjestpojęciemsprawy,ujmowanej
worzecznictwieTrybunałuKonstytucyjnegojakopojęcieautonomiczne,
inneniżprzyjętewposzczególnychgałęziachprawa,boodwołującesię
dopodstawowejfunkcjisądów,jakąjestsprawowaniewymiaruspra-
wiedliwości.Wskazujesię,żezeUsprawą”mamydoczynieniawkażdym
przypadku,gdyzachodzikoniecznośćrozstrzyganiaoprawachiwolnoś-
ciachjednostkiorazjejchronionychpraweminteresach,zarównowrazie
ichnaruszeniaczyzagrożenia,jakikoniecznościichautorytatywnego
81Z.Czeszejko-Sochacki,Konstytucyjnazasadaprawadosądu,PiP1992,z.10;tenże,
PrawodosąduwświetleKonstytucjiRzeczypospolitejPolskiej(Ogólnacharakterystyka),PiP1997,
z.11–12,s.86.
82A.Zieliński,PostępowanieprzedNaczelnymSądemAdministracyjnym,PiP1980,z.4,
s.15;por.teżwyrokTKzdnia10lipca2000r.,SK12/99,OTK2000,nr5,poz.143.
83WyrokTKzdnia9czerwca1998r.,K28/97,OTK1998,nr4,poz.50.
84Por
.orzeczenieTKzdnia25lutego1992r.,K4/91,OTK1992,nr1,poz.2;wy-
rokTKzdnia9czerwca1998r.,K28/97;wyrokTKzdnia20września2006r.,SK63/05,
OTK-A2006,nr8,poz.108.
93