Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziałI.Postępowaniawsprawachzzakresuprawaspadkowego
4OWŁAŚCIWOŚĆORGANÓWPOSTĘPOWANIA
4.1.ZAGADNIENIAOGÓLNE
Jakstanowiart.507k.p.c.,sprawynależącedopostępowanianieproceso-
wegorozpoznająsądyrejonowe,zwyjątkiemspraw,dlaktórychzastrzeżona
jestwłaściwośćsąduokręgowego.Dlasprawspadkowychustawanieprze-
widujeodstępstwaodustanowionejwart.507k.p.c.zasady.Jedynamożli-
wośćzmianywłaściwościrzeczowejsąduwsprawachspadkowychpodlegają-
cychrozpoznaniuwpostępowaniunieprocesowymmożezaistniećwsytuacji
określonejwart.18wzw.zart.13§2k.p.c.Stosowniedoart.18§1k.p.c.,
jeżeliprzyrozpoznawaniusprawywsądzierejonowympowstaniezagadnienie
prawnebudzącepoważnewątpliwości,sądtenmożeprzekazaćsprawędoroz-
poznaniasądowiokręgowemu.Wraziestwierdzeniaprzezsądokręgowy
poważnychwątpliwościnaturyprawnejiprzyjęciaprzezeńdorozpoznania
przekazanejsprawy,sądtenstajesięsądempierwszejinstancji.
Wzakresieregulacjiujętejwart.628k.p.c.należypodkreślić,żewłaś-
ciwośćmiejscowasądujestjednymzrodzajówwłaściwościsąduwsprawach
cywilnych.Najogólniejrzeczujmując,właściwośćmiejscowaoznaczazakres
spraw,któremogąrozpoznawaćsądyposzczególnychokręgówsądowych
zewzględunawyznaczonyimobszardziałania.Tymiokręgamisądowymi
wsprawachzzakresuprawaspadkowegorozpoznawanychwpostępowaniu
nieprocesowymbędąobszarydziałaniaposzczególnychsądówrejonowych.
Właściwośćsądutojednazfundamentalnychipodstawowychprzesłanek
procesowych.Sądmożebowiemprowadzićpostępowaniewdanejsprawie
tylkowówczas,gdyjestdotegoprowadzeniawłaściwy52.
Zewzględunaźródłowskazującewłaściwośćmiejscowąsądunależy
wyróżnićwłaściwośćustawową(wynikającązprzepisówustawy),właści-
wośćumowną(wynikającązumowyprorogacyjnejzawartejprzezstrony)
iwłaściwośćdelegacyjną(wynikającązorzeczeniasądowegowyznaczają-
cegoinnysąddorozpoznaniasprawy.Wnauceprawadominujepogląd
przyjmującyniedopuszczalnośćstosowaniawpostępowaniunieprocesowym
umówprorogacyjnych,napodstawiektórychokreślasięwłaściwydorozpo-
znaniasprawysąd53.Pomijającprezentacjęwszystkichprzesłanekprzema-
52Dotyczytotakżereferendarzysądowych.
53OdmiennegozdaniajestJ.Krajewski,Postępowanienieprocesowe,s.35,wedługktóre-
goumowyprorogacyjnewpostępowaniunieprocesowymsądopuszczalnewtychsprawach,
wktórychprzepisyprzewidująwłaściwośćmiejscowąogólnąlubprzemienną(art.508§1
inprincipiok.p.c.).
60
ANDRZEJSTEMPNIAK
