Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DANIELERYKLACH
tąddomenęprawaprywatnegoiwzruszeniazasadykompensowaniary-
zykażyciowegozapomocąsamopomocyindywidualnej47.Niemniej,jak
celniesformułowałtoK.Kolasiński,państwoograniczałosiędostworze-
niaramprawnychinałożeniaprzymusuubezpieczeniowegonaokreślo-
nepodmioty,anastępniedystansowałosięodrealizacjiubezpieczeń,za-
strzegającsobiejednakkompetencjekontrolneinadzorcze48.
Kryzysgospodarczylattrzydziestychzaowocowałnatomiastzaak-
ceptowaniemkoncepcjiinterwencjonizmupaństwowego,którawodnie-
sieniudopolitykispołecznejoznaczałaodejścieoddziałańwyłączniepra-
wodawczychiregulacyjnychnarzeczaktywnegoprzejęciaprzezwładze
publiczneobowiązków,zarównoorganizacyjnych,jakifinansowych,
wzakresiezabezpieczeniaspołecznegoobywateli(doktrynawelfaresta-
te)49.Wpaństwachanglosaskichstanowiłaonaswoisterozwinięcietrady-
cjiUprawaubogich”(poorlaw),nakładającejodpowiedzialnośćzabytosób
ubogichnagminę,wktórejosobytezamieszkiwały50.Wartozauważyć,
żepodmiotempolitykispołecznejstałosięwtejsytuacjicałespołeczeń-
stwo(awkażdymraziewszystkiegrupywymagającepomocy),anietylko
robotnicy.Wprawdzienadaljejkluczowympolemdziałaniabyłyrozmai-
tesytuacje,wktórychkoniecznejestzastąpienieutraconegozarobku,nie-
mniejprzedmiotemzainteresowaniairegulacjiprawnejstałysiętakże
inneaspektyżyciaspołecznegookwestiamieszkaniowa,edukacyjna,
zdrowotna,ekologicznaitp.51
UmocnieniudoktrynypaństwaopiekuńczegonazachodzieEuropy
wlatachpoIIwojnieświatowejsprzyjałaniewątpliwietakżekoncepcja
humanizmuintegralnegoJ.Maritaina,podkreślającagodnośćosobyludz-
kiej,zczymwiązałosiędążeniedooparciapowojennegoładunasystemie
wolnościiprawczłowieka,takżesocjalnych52.Zkoleiwpaństwach
tzw.realnegosocjalizmudoszłodo–jakobrazowosformułowałto
H.Szurgacz–Uzawłaszczaniaprzezpaństwoobszarów,naktórychwcześ-
47Por.T.Zieliński,Ubezpieczenia...,s.35–37.
48Por.K.Kolasiński,Modeleifunkcjeubezpieczeńspołecznych,Toruń1990,s.135.
49Por.S.Leibfried,DerWohlfahrtstaat:Ursprünge,Entwicklungen,Herausforderungen.
EinevergleichendeHinführung[wo]GrundlagenundHerausforderungendesSozialstaats.Denk-
schrift60JahreBundessozialgericht.EigenheitenundZukunftvonSozialpolitikundSozialrecht,
red.P.Masuch,W.Spellbrink,U.Becker,S.Leibfried,Berlin2014,s.3–21.
50Por.G.Magnuszewska-Otulak,RozwójsystemuzabezpieczeniaspołecznegowWiel-
kiejBrytanii.RaportBeveridge'a,Warszawa1992,s.19.Wartowtymmiejscuzaznaczyć,że
podwpływemdoświadczeńkontynentalnychrównieżWielkaBrytaniazdecydowałasię
w1911r.nawprowadzenieubezpieczeńspołecznych,przyczymsystemten–jakwska-
zanowliteraturze–Upowstałjakoowocwspółdziałaniapaństwazzainteresowanymikla-
samispołecznymi,stanowiłwyrazuspołecznieniatradycyjnejpolitykisocjalnej”.Tak
K.Kolasiński,Modele...,s.134–135.
51Por.F.Schmid,Sozialrecht...,s.39in.
52Por.T.Zieliński,Ubezpieczenia...,s.39–40.
32
