Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Metodyewolucyjne
17
naturalnego(selekcjinaturalnej)przedstawiłC.R.Darwin9w1858roku.Darwi-
nowskateoriaopierałasięnanastępującychobserwacjach:
•nadprodukcji,czyliwiększejliczbiewydawanegopotomstwawstosunkudo
osobnikówosiągającychzdolnośćrozmnażania;
•zmienności,czyliwystępowaniuróżnicmiędzyosobowychwpotomstwieda-
negogatunku;
•współzawodnictwie,czylikonkurencjioograniczonezasoby;inaczejwalka
obyt;
•reprodukcji,czylizdolnościrozmnażaniasięosobnikównajlepiejprzystoso-
wanychdośrodowiska.
Procesdoborunaturalnegopowodujewzrostliczbyosobnikówokorzyst-
nychzewzględunadopasowaniedośrodowiskacechach.Zmianyte,kumulując
się,mogąprowadzićdopowstanianowychgatunków.Jednymzpostulatówteorii
Darwinabyłoto,żeosobnikimusząprzekazywaćswojecechypotomstwu.Darwin
nieznałpracwspółczesnegomuG.J.Mendla10,któryzajmowałsięprzekazywa-
niemprzezrodzicówinformacjigenetycznejpotomstwu,zwanejdziedzicznością.
Badającrozmnażaniegrochuzwyczajnego(łac.PisumSativum)istosującmetody
ilościowe,Mendelsformułowałzasadęotym,żekażdacecha(dziedziczona)or-
ganizmujestustalanaprzezdwageny:dominującyirecesywny11.Drugaodkryta
przezMendlazasada,tzw.zasadadominacji,stwierdza,żejedengen(recesywny)
jestmaskowanyprzezinny(dominujący).Zkoleizasadaczystościstwierdza,że
podczaspodziałukomórkidokażdejzkomórekpopodzialetrafiajedengen(do-
minującylubrecesywny).Ostatniazasadaniezależnejsegregacjigenówstwierdza,
żetakierozdzielaniegenówodbywasięniezależniedlakażdejparygenów12.Po-
wyższezasadyMendelopublikowałw1866rokuwmateriałachBrneńskiegoTo-
warzystwaPrzyrodniczego.DopierowlatachczterdziestychXXwiekupołączono
teorięgenetykiMendlazteoriądarwinizmu,tworząctzw.neodarwinizm,czylisyn-
tetycznąteorięewolucji.
Współczesnemetody(obliczenia)ewolucyjnepolegająnawykorzystaniu
teoriidoborunaturalnegodorozwiązywaniazłożonychzadań,którychrozwiązanie
zapomocąinnychmetodjestbardzotrudnelubniemożliwe.Dozadańtakichmo-
9CharlesRobertDarwin(1809–1882),angielskiprzyrodnik.Studiowałmedycynę,
geologię,zoologię,botanikęiteologięnauniwersytetachwEdynburguiCambridge.Twór-
cateoriiewolucjibiologicznej.W1859rokuopublikowałsłynnedziełoOpowstawaniu
gatunkówdrogądoborunaturalnego,czylioutrzymaniusiędoskonalszychraswwalce
obyt.
10GregorJohannMendel(1822–1884),zakonnikiprzyrodnikczeski.Pracował
wzakonieaugustianówwBrnie.Twórcawspółczesnychpodstawgenetyki.
11Genjestnazwąużywanąwspółcześnie.Mendelstosowałterminczynnikidzie-
dziczności.
12OdzasadMendlawystępująpewneodstępstwazwiązanezesprzężeniemikodo-
minacjągenów.
