Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uczestnicząwsytuacjachspołecznych,niebywająwśródludzi,niewiedząjakob-
służyćprosteurządzenia.Prowadzimyjekuosamotnieniu.Skutkitakichzachowań
widaćwtreściiprzebieguzabawy.Wieledzieci,jakstwierdzająnauczyciele,coraz
częściejwybierazabawęsamotną,zwłasnązabawką.Jeślirozpoczynającośrazem,
szybkokończązpowodubrakuwarunkówdonaukidzieleniasię,ustępowania,za-
wieraniaumowy.Umiejętnościtetworząstrefęnajbliższegorozwoju,aletrzebaje
rozwijać,przygotowującdzieckodofunkcjonowaniawszkole.Utrudnieniemjest
niechęćdzieckadodzieleniasięzinnymidziećmizabawkąprzyniesionązdomu,
częstodrogą,atrakcyjną,aleteżbrakzabawekuwieluznich.Naturalnejestnato-
miastto,żechcąbyćrazemzracjipotrzebyprzynależnościdogrupydziecięcej(sen-
suscommunis),alerównocześnieosobno,wsferzerealizacjipotrzebindywidualnych.
Nienaturalnejestto,żeotoczeniepodsycaegocentryzm,zamiastprowadzićdziecko
kusocjocentryzmowi.Sątonowezjawiskarozwojowo-społeczne,którewymagają
szerszychbadańsocjologicznychipsychologicznych.Osamotnieniemożeprowadzić
dozacieraniaróżnicymiędzysobąaotoczeniemicozatymidzie–dobrakutole-
rancjiwobecinności.
Osamotnieniematakżepozytywnywpływnarozwój,bowiemwyrażasięwdą-
żeniudodezintegracji,donegacji,doswoistegoaktueksterioryzacjiosobistejodmo-
wywobecdotychczasobowiązującychzdarzeńrównocześniezrezygnacjązdalszego
wnichuczestnictwa30.Pierwszejegoprzejawywidocznesąjużwzachowaniudziecka
dwuletniego–Niechcę!Jasama!Samotnesąprawiewszystkieaktybadania,penetro-
wania,dociekania,odkrywania.Samotnośćniemusiwięcbyćdestruktywna31.Gdyby
30
Zob.B.Śliwerski,Wyspyoporuedukacyjnego,Kraków1993,s.18.
31
Zjawiskozamykaniasięmłodychludziwewłasnejbioklasie(wtymdzieci–wystarczyob-
serwowaćichzabawę)występowałowróżnymczasiehistorycznymwkażdejstrukturze
społecznej–niejestwięcrzecząnową.Tenswoistypokoleniowykonfliktkonfigurujeza-
daniaedukacji,którapozostajewniechęcimłodychludzi,wktórejwłaściwiejużwszystko
podlegakontestacjiizaprzeczeniu.Doszliśmydomomentu,wktórym,jakzniepokojem
zauważaFellini,„grupawyrostkówstałasiędlanasdepozytariuszamiwszystkichprawd”
(A.Finkielkraut,Porażkamyślenia…,s.120).Wieleanalizwskazujenato,iżprzyzwoliliśmy,
byświatpoddawaćdezintelektualizacjitylkodlatego,bydziecigoasymilowały.Wtensposób
pozbawiliśmysiętego,cowartościoweiświęte,jakdodałbyW
.Goethe.NawetBibliajestim
dziśudostępnianawpostacikomiksu.Przemyślnymimetodamistaramysięnadążyćzaich
gustami,zawszelkącenęstaramysiępozyskaćichprzychylność,odurodzeniapocząwszy.
Wystarczyspacerdopierwszegozbrzegusklepuzartykułamidladzieci,wktórychoferu-
jesięwiaderkodokąpielizamiastwanienki,grającynocniczek,szczotkędomyciabutelek
ismoczka,którawytępikażdąbakterięzagrażającądzieckuitd.Wjednymznumerów„News-
weeka”znaleźćmożnaznamiennetytuły:Dzieckowczasachparanoi,1001drobiazgówdla
dzieci,Wświeciedzieckaniemalitościdlamatki.Otoczoneulepszaczami,zabawiaczami,
poprawiaczaminastroju,uzależnioneodspecyfików,elektronicznychnianiek,prowokowane
dosiadanianagrającynocnik,zależneodurządzeńmonitorujących,zwiatraczkamiprzy
łóżeczku,wwózkusamoczynniehuśtającymsię,zabawiane,aniebawiącesię,otoczonestertą
cacek,czyli,jakjeokreśliłB.TrentowskijeszczewXIXwieku,przedmiotówmącącychumysł,
uczącychodtwórczości(dziśpowiemy:konsumeryzmu),powoliodzwyczajasięodszukania
rozwiązań,odnawiązywaniapotrzebnychdotegokontaktówzdrugimdzieckiem.Onoma
wszystkoconiezbędne,anawetjeszczewięcej.Dziecisamotnychwswoimpokoju,wśród
stertydrogichzabawek,niestetyprzybywa.Modusposiadaniawdrukowywanyjestwczło-
wiekaoddzieciństwa,nastawiananiezdrowąrywalizacjęoprzedmioty,oichposiadanie.
24
