Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
samotności,e)szanowanieróżnorodności,f)osłabianiepogoniza„mieć”narzecz
„być”
,g)powrótdorozmowy,dialogu.
Edukacjawdzieciństwiedajemożliwościpowolnego,alesystematycznego
itrwałegowprowadzaniaczłowiekawteobszary.Przeanalizujęjeogólniepoto,by
uchwycićkierunekzmianymożliwejikoniecznejwusytuowaniudzieciwedukacji.
Ichwyodrębnienieprowadzirównieżdoujęciaedukacjijakofaktuwżyciuczłowie-
ka,anietylkozadaniawobecniego.Zależyminadyskusjiwtymobszarze,bowiem
jeślinauczycielniebędzierozumiałsensuzmianycywilizacyjnej,niepoprowadzi
dzieckakujejuchwyceniuwprzyszłości.To,jaknauczycielustosunkowujesiędo
teraźniejszościiprzyszłościcywilizacyjnejikulturowej,zdecydujeoprzygotowaniu
człowiekadonowychzadań.Takisensedukacjidostrzegam,itylkotaki.
1.Ograniczoneszansenadostęp
dodóbrkulturowychicywilizacyjnych
Mimoosiągniętejprzezmasyludzkiewładzyspołecznejnarastaniezadowolenieze
sposobuudziałuludziwpodzialedóbrwytworzonych.Tłum,jakstwierdzaOrtega
yGasset,zająłwspołeczeństwiemiejsceuprzywilejowane.Niemajużbohaterów.
Masytoludzieprzeciętni,niewyróżniającysięniczymodinnych,topowtórzenie
typubiologicznego8.Towłaśnieonespowodowałypowstanieideiedukacjimasowej,
charakteryzującejsięunifikacjąrozwiązańorganizacyjnychiprogramowych.Wre-
zultaciedoniedawnawPolscedysponowaliśmyjedynym,uniwersalnymrozwiąza-
niemedukacjidzieci–przedszkolamiopartyminatakichsamych,powtarzalnychza-
sadach.Masydoprowadziłydoupaństwowieniażycia,wchłonięciaspontaniczności9,
likwidacjiróżnorodnościiindywidualności,umacniającanonimowośćirozmycie
odpowiedzialnościzaczyny.Raczejniezamierzonym,ubocznymefektemdominacji
masstałosięuprzeciętnianieżycia,dążeń,wartości,takżewykształcenia.Wymow-
nymtegoprzykłademjestorganizacjazajęć,lekcjiwedługjedyniesłusznejkoncepcji
nauczyciela,formalnośćrelacjimiędzyludzkich,brakrespektowaniawtreściachnaj-
bardziejnaturalnegoipodstawowegozróżnicowania,jakimjestpłeć.Wsytuacjiedu-
kacyjnejszkoływyższejodwielulatutrzymujesiętendencjadozakuwania,zaliczania
izapomnienia.Niezwykletrudnojestdziśwymagaćczegoświęcejniżprzeciętność,
bowiemniewielumłodychkandydatównanauczycielijestzainteresowanychdobrą
jakościąstudiowania.Iwzasadzietrudnojestsiędziwićtakiemunastawieniu,skoro
ideaprzeciętniakajako„spokoczłowieka”jestszerokoobecnaodklasypolitycznej
dorobotnika,wzmacnianadodatkowoobrazamimedialnymi„zaradnegoiposzuki-
8
J.OrtegayGasset,Buntmas,Warszawa2002,s.10.
9
Tamże,s.28.
14
