Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
wstęp
Pracastanowimonografięnatematstatusurozumienia
wpsychopatologii–teoretycznejsubdyscypliniepsychiatrii,którazajmu-
jesiębadaniemzachowańodbiegającychodnormyistarasięująćwklarowne
kategorieanomalieumysłoweiemocjonalne.Wyjścieodstosunkowowąskiego
polazagadnieńwymagałonawiązaniadoszeregudyskusjiipytańwobrębiehu-
manistykiifilozofiinatematspecyfikiludzkiegodoświadczenia,poznaniain-
nychumysłóworazrozważańzzakresumetodologiinauki.ObokmyśliJaspersa
odwołujęsiędopoglądówszereguwspółczesnychbadaczyzajmującychsię
problematykąfilozofiipsychiatrii.Zjednejstrony,pragnęzaprezentowaćcie-
kawyistosunkowomałoznanyprojektpsychopatologii,zasadniczozakreślony
wAllgemeinePsychopatologieKarlaJaspersa,zdrugiejzaś,chciałbymnawiązaćdo
aktualnychibardzożywodyskutowanychzagadnieńwfilozofiipsychiatrii.
Próbypojmowaniaszaleństwa(araczejzachowaniaosoby,którąuważamyza
„obłąkaną”)służąujawnieniuwieluteoretycznychaspektówzaburzeńpsychicz-
nych,wskazująnamiejscełączącepunktyspornewobrębiesamejpsychiatrii
–problemstatusuchorobypsychicznej(czyraczejstatusuosobyzachowującej
sięwsposóbinterpretowanyjako„zaburzony”)jakopojęcianeutralnegolub
wartościującego,możliwościnaukowegoopisupsychopatologii,sposobyklasy-
fikacjizaburzeńpsychiatrycznych,miejscedoświadczeniapacjentówwprocesie
diagnozyorazleczenia.Badaniemanacelunietylkouchwyceniefenomenusza-
leństwa,aletakżewskazanienafilozoficznepodstawysamejpsychiatrii.Analizy
rozumieniaujawniająistotnezałożeniaitrudnościtejdziedzinyludzkiejprak-
tyki,szczególnie,zjednejstrony,jej„osobliwość”polegającąnaprzynależno-
ścidonaukowejdziedzinymedycznej,zdrugiejzaś–odniesieniedoludzkiego
wymiaruzaburzeń.
Podstawowymzadaniempracyjestwykazanie,żepojęcie„rozumie-
nie”odnosisiędoobłęduczypsychozyiujawniaistotne
cechytegozjawiska.Filozoficzneanalizyzagadnieniamająnaceluar-
tykulacjępodejścia,którejestwstaniezrekonstruowaćnaszecodziennespo-
sobypojmowaniamyśli,emocjiizachowańinnychosób,aprzeztoumożliwia
uchwyceniecharakterudeformacjipotocznegodoświadczeniaiostatecznie–
niepowodzeniawrozumieniuosóbzzaburzeniamipsychotycznymi.Przyjęte
podejścienietylkoujawniaistotneaspektypatologicznegodoświadczenia,lecz
takżestanowinarzędziekrytycznedlabadańnadteoretycznymizałożeniami
współczesnejpsychiatrii.To,jakiemiejsceprzypisujerozumieniudanepodejście
psychiatryczne,implikujedalszerozstrzygnięciateoretyczne–czymjestchoroba
psychiczna,jakąfunkcjęwinnypełnićsystemydiagnostyczne,naileważnejest
doświadczeniesamegopacjenta.
Wpsychiatriinowożytnej,wyartykułowanejwpełniprzezniemieckiegofilo-
zofa,apoczątkowotakżepsychiatrę–KarlaJaspersa,psychozępojmowanojako
cośewidentnieniezrozumiałego.Natomiastpytanieomożliwośćposzerzenia
