Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przekładstajesięzatemwtychkrajachważnymnarzędziemuczestniczą-
cymwtworzeniuliteratury.TakjestiwPolsce.Jeśliprzeanalizujemyzapropono-
wanyprzezSkibińskąschemat,przekonamysię,żeistotnie–literaturawPolsce
przekłademstoi,zwłaszczaodczasutransformacjiustrojowej,kiedytowolny
rynekzachęciłlicznychnowychwydawców,awzasadziebardziejinwestorów
bezdoświadczeniawsektorzewydawniczym,dowypróbowaniaswychsiłidał
okazjędouzyskaniaprofitówfinansowych.JakpodajeSkibińska(2009:234‒235),
zmianaustrojowaprzyczyniłasiędopowstanialicznychprzekładów(wlatach
1991‒1996ponad6tysięcy,wnastępnympięcioleciuponad8tysięcy),przyczym
byłytoprzedewszystkimprzekładyzjęzykaangielskiego,awśródnichgatunki
literaturypopularnejwcześniejmałoobecne,takiejak:thrillery,fantasy,komik-
sy,romanseitd.Zczasemdominacjaczynnikaekonomicznegowygasła,wydaw-
cyzaczęlistopniowozwracaćuwagętakżenakapitałsymboliczny,jednakjeśli
przyjrzymysiębliżejjęzykom,zktórychsiętłumaczy,awśródnichszczególnie
interesującemunasjęzykowifrancuskiemu,dostrzeżemyznacznedysproporcje.
ZgodniezeschematemSkibińskiejlatadziewięćdziesiątetostopniowyspadek
znaczeniajęzykafrancuskiego,awzrostznaczeniajęzykaangielskiego6.
Wybranedoprzekładudziełapodlegajązawszepodwójnejselekcji:naj-
pierwwkulturzewyjściowej,anastępniewkulturzedocelowej.Oilewkulturze
wyjściowejdecydujeprzedewszystkimwydawca7,otylewkulturzedocelowej
niezwykleważnyjesttakżetłumacz–fldostarczyciel”tekstu,któryodgrywanie-
zwykłąrolęwpropagowaniujęzykówflrzadkich”(Cachin,2007:85).Przyjęta
poniżejperspektywadiachronicznawobrębiepowieści,poezji,teatruiantolo-
giiorazczasopismliterackichpozwolinamnaobserwacjędynamikirządzącej
rynkiemwydawniczymoraznapełniejsząanalizęczynnikówwpływającychna
dobórtłumaczonychdzieł.Ponadtobędziewspółgraćzzastosowanymwdalszej
częściksiążkipodziałemanalizowanychprzekładów.
Powieści
WzoremwielukrajówpolskąlistęprzekładówliteraturyrodemzQuebecu
rozpoczynaMariaChapdelaineautorstwaLouisaHémona,dziełokluczowe,dzie-
ło-symbol,fundamentwielkiegomituwQuebecu.Przypomnijmy:powieść
ukazujesięwwersjiangielskiejwStanachZjednoczonychwroku1921,na-
stępniewkraczadoEuropy(w1922rokuzostajewydanawWielkiejBrytanii,
SzwajcariiiNiemczech,w1923–wHolandii,SzwecjiiHiszpanii).WPolsceprze-
kładudokonujeStefanGodlewski,aksiążka,zatytułowanaMarjaChapdelaine-
6Por.Skibińska,2009:242.
7JakstwierdziłPierreBourdieu,wydawcamaflnadzwyczajnąmoczapewnieniapu-
blikacji,czylisprawienia,żetekstiautorzaistniejąpublicznie”(1999:3,cyt.zaSkibińska,
2010:25).
~21~
