Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
CzęśćpierwszaSzkolnictwoBędzinawlatach1795—1918
tekst8.
zamierzanojezorganizować,m.in.pobliskiewsie:Gzichów,DąbrowaiWań-
czykowo15(zob.tekst8.).
2.3.
Założeniaprawneszkolnictwafunkcjonującego
wokresiekonstytucyjnymKrólestwaPolskiego(1815—1831)
CentralnymkolegialnymorganemwładzywKrólestwiePolskimbyłaRada
Stanu,obejmującaZgromadzenieOgólneorazRadęAdministracyjną(będącą
organemdoradczymkrólainamiestnika).RadaStanupełniłafunkcjęrządu.
Zarządzaniekrajempowierzonopodległymjej5komisjomrządowym.Jedną
znichbyłaKomisjaRządowaWyznańReligijnychiOświeceniaPublicznego
(KRWRiOP).Jejstatutuchwalono17października1816r.Naczeleposzczegól-
nychwojewództwstałykolegialnekomisjewojewódzkiezszerokimzakresem
kompetencji.Wposzczególnychobwodachichzadaniawypełnialikomisarze
obwodowi,awmiastachburmistrzowiewrazzławnikami.Jednakszkol-
nictwoelementarneKrólestwapodporządkowanobezpośredniokomisarzom
obwodowym.Onitosprawowalinadzórnadoświatąfunkcjonującąwobwo-
dzie,atakżenadpracąmiejscowychdozorówszkolnych.Kolegialnepodej-
mowaniedecyzjiwposzczególnychurzędachpowodowałowydłużenieczasu
załatwianiaspraw16.
FunkcjonowanieszkolnictwanajniższegostopniawKrólestwiePolskim
opartebyłonaprzepisachtrzechaktówprawnychwydanychprzeznaczelną
władzęoświatowąKrólestwa,czyliKRWRiOP:Rozporządzeniuz11marca
1817rokuozakładaniuszkółelementarnych,Instrukcjidlaorganizatorów
szkółelementarnychz28kwietnia1817r.iInstrukcjachodozorachszkolnych
wydanych11marca,29kwietniai20maja1817r.Pozostawionownichwiele
postanowieńzminionegookresu,aledostosowanychdoobowiązującejpo
1815r.KonstytucjiKrólestwaPolskiegooraznowejstrukturywładzadmi-
nistracyjnych17.Natomiastprzyjętew1819r.aktyprawnePlan,podług
15ArchiwumPaństwowewŁodzi[dalej:APŁ],DyrekcjaSzkolnaŁódzka[dalej:DSŁ],
sygn.410,k.24.Dokumenttenzawieranazwymiejscowości,którychnieumieszczanojużna
planachtegoterenuwlatachmiędzywojennych.Por.mapęzałączonądopracy:Przewodnik
poZagłębiuDąbrowskim.Sosnowiec1939[reprint:Cieszyn1993].
16Por.J.Bardach,B.Leśnodorski,M.Pietrzak:Historiaustrojuiprawapolskiego.
Warszawa1993,s.362—363.
17A.Winiarz:SzkolnictwoKsięstwaWarszawskiegoiKrólestwaPolskiego…,s.64—65;
K.Poznański:Osiągnięciapolskichreformszkolnych…,s.167—168;B.Pleśniarski:Powsta-