Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Choińska,Sztukajakowartośćwobeckryzysukulturyeuropejskiej,
Słupsk2009,ISBN978-83-7467-009-8,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku
wynikiemkrytycyzmupisarzyepokimodernistycznej(znaczniesilniej-
szegoniżupoprzedników)wobecuniwersalizacjirozumuiwiążesię
zpołożeniemakcentunaindywidualizmjednostkioraznaprzeżywanie
przezniąkonkretnego,otaczającegoświata
11.
Metodapisaniapracy
Wprzypadkutekstuotwartego,któryzzałożeniajest„wdrodze”,je-
gointerpretacjakojarzysięzunieruchomieniem,schematycznym
uproszczeniem.JakpisałHenrykElzenbergwjednymzlistówdoHer-
berta:
pewnegłębiejsięgającepomysły,intuicje,apercepcjerzeczywistościma-
jąszansęzjawićsię(iskondensować)właśniewsłowietwórczo-
-poetyckimiwpostacipoetyckiejkoncepcji:potemmożeprzyjśćanaliza
pojęciowa,dokonaćnanichswojejdziwnejmanipulacjiiprzerobićjena
mądrośćjużpatentowaną
12.
Jakusprawiedliwićtakieprzekładaniesłowatwórczo-poetyckiegona
mądrośćjużpatentowaną?Podobnepytaniazadająsobiefilozofowie–
interpretatorzyinnychtekstów,charakteryzującychsięprogramową
otwartością,niekoniecznieliterackich.TwórczośćPascala,Kierkegaar-
da,Nietzschego,Szestowa,którazzałożeniaodżegnujesięodtotalności
racjonalizmuiznajdujeodpowiedniądotegoformę,równieżbudziwie-
lewątpliwościinterpretacyjnych.BadaczesejówLwaSzestowa–Ceza-
ryWodzińskisformułowałnastępującoswojeobawy:
Czypodczasprzekładu„nierozumnego”na„rozumne”,„niezrozu-
miałego”na„zrozumiałe”,nieumykawsposóbkoniecznyosobliwysens
tego,cozdesperacjąiuporembronisięprzed„racjonalizacją”?[...]
Czyoperacjerozumienianiepolegająnaredukcji„odmienności”do
„tożsamości”,„obcości”do„swojskości”?
13
———
———
—
11Znieprzejrzystościąjęzykowąwiążesięzaakcentowanierolipodmiotu,który
przestajeukrywaćsięcałkowiciezatekstem,podkreślającwtensposóbproblema-
tycznośćsamegoprocesupisania,por.R.Nycz,Językmodernizmu...,s.32-46.
12H.Elzenberg,ListdoZ.Herbertaz23.10.51,„ZeszytyLiterackie”1999,nr68,
s.129.
13C.Wodziński,Wiedzaazbawienie.StudiummyśliLwaSzestowa,Wyd.PAN,
Warszawa1991,s.5.
9
