Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zagadnieniateoretyczne
rosyjskiego-nazwątegosamegozjawiska),wktórejdefinicjęgatunkustano-
wiąschematyprostychzdań(Wierzbicka1983i1999).Dziękitakiemuopiso-
wimożliwejestprowadzenienaszerokąskalęgenologicznychbadańporów-
nawczych.ZasługąA.Wierzbickiejjestrównieżukazanieróżnickulturowych
międzygatunkami,wskazanienaichspecyfikęzwiązanązjęzykiem,wktó-
rympowstają.
ZaojcapolskiejgenologiilingwistycznejnależyuznaćAntoniegoFurdala,
któryw1982r.postulowałwprowadzeniedojęzykoznawstwanowejgałęziba-
dawczejnzajmującejsięopisemiklasyfikacjąkomunikatówjęzykowych”(Fur-
dal2008:113).Niestety,jegopoglądyniezyskaływówczaszwolenników.
Wśródpolskichbadaczyzajmującychsiędziśkoncepcjągatunkunagrun-
cielingwistykiwymienićnależyAleksandraWilkonia,StanisławaGajdę,Je-
rzegoBartmińskiego,MarięWojtak,BożenęWitosz.
A.Wilkoń,którypodjąłpróbętwórczejkrytykipoglądówM.Bachtina,
zwracauwagęnadwanaścieczynników,którepozwalająwyodrębnićdanytyp
gatunku.Sąto:
—funkcjasemantyczno-językowa,pozwalającanazróżnicowaniegatunkowe
nawetidentycznychtekstów;
—związekzsytuacjąimiejscemwygłoszenia;
—właściwościstrukturalne(kompozycyjne)tekstu,związanezjegofunkcją
semantyczną;
—właściwościweryfikacyjno-kompozycyjne;
—powtarzalność,awięcirozpowszechnieniesięznajomościprototypowego
tekstugatunkowego;
—długośćtekstu;
—stabilnośćcechgatunkowych;
—możliwośćkształtowaniawieluwariantówdanegogatunku;
—związekzcechamistylowymi;
—związekzinnymigatunkami;
—związekdanegogatunkuzokreślonąkulturą;
—historycznyaspektgatunku(Wilkoń2002:199-200).
Natejpodstawiedefiniujegatunekjakontyptekstówbliskospokrewnionych,
mającychtęsamą(lubpodobną)funkcję,dystrybucjęsemantycznąiformalną
określonychcechjęzykowychorazzwiązekzkulturąipragmatykąkomunikacji
26
