Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
nościdodanegopoziomuzjawiskmotywacyjnych.Każdateoria,wsposóbmniejlub
bardziejkategoryczny,analizujeprzyjętepoziomyzjawiskmotywacyjnych-toznaczy
zarównodyspozycje,jakistanyczyprocesy.Wzwiązkuzpowyższymnależałouwzględ-
nićdodatkowezasadyporządkowaniaróżnorodnościtejproblematyki.Tymdodatko-
wymkryteriumjestanalizamotywacjipodwzględemzmiennychwyzwalających,tzn.
:
-
odźródełzewnętrznych(bodźce,zdarzenia,inneosobylubinaczej)kuźródłomwe-
wnętrznym(wewnętrznepotrzeby,zapotrzebowanienastymulację,dyspozycjelub
stanyemocjonalneczywreszciewłaściwościnja”),
-
odźródełocharakterzebardziejstabilnymzwiązanymznaturąbiologicznączłowie-
ka(popędy,potrzeby)kuźródłombardziejlabilnym,zmiennym(jaknp.wartości,
cele,zadania),
-
odźródełocharakterzebardziejkonkretnymitrwałym(np.potrzebaprzywiązania,
zapotrzebowanienastymulacjęiaktywację)kuźródłomocharakterzebardziejnie-
uchwytnymnabstrakcyjnym”,zmiennym,atymsamymzindywidualizowanym(np.
wartościowanie,poszukiwaniesensużycia).
Takwięcwpierwszejkolejnościdokonanoanalizyteoriiinstynktówiteoriipopę-
dów.Jakuzasadnionojednakwdalszychpartiachtekstu,analizęmotywacjiwkatego-
riachpredyspozycjiidyspozycjimożnateżprzypisaćtymteoriom,któretraktujądąże-
niedorealizacjisiebiejakonadrzędnymotyworazdlaktórychkluczemdozrozumienia
motywacjijestpojęcierównowagi.Zarównodążeniedorealizacjisiebie,jakidążenie
dorównowagipotraktowanojakopierwszoplanowetendencjemotywacyjnestanowiące
pewnąformępredyspozycjiicelówdziałańludzkich.Dośćszerokoomówionezagad-
nieniadotyczącedążeniadooptymalnegopoziomuaktywacjiistymulacji(todążenie
jestprzejawemrównowagi).Motywacjaludzkaniemożebyćpełnabezodniesieniajej
dosferyemocjonalnychzachowań;stądteżirozważaniapoświęconeopisowiichwza-
jemniedynamizującychsięzależności.
Wreszcie,jakwynikałozcałościwywodów,najbardziejcentralnąipodstawową
strukturąodpowiedzialnązauaktywnianieprocesówmotywacyjnychjestnja”.nJa”zaj-
mujewtymopracowaniuszczególnąrolę;zrozumieniebowiemmechanizmówrozwoju
iangażowanianja”wydajesięprowadzićbezpośredniodopodstaw-doczłowiekajako
osoby.Wtymwymiarzenabieradopieroznaczenia,jaksięzdaje,podmiotowośćiak-
tywnośćczłowieka.