Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zróżnicowanieemocjiiichwłaściwości
51
Właściwiewiększośćteoriiemocji,analizującztejperspektywy,koncentrujesięna
analizieprocesówemocjonalnych(jakpowstająemocje,cosięprzyczyniadoichuak-
tywnieniaitd.).
Celemprzybliżeniaprezentowanegoschematuinterpretacjiponiżejprzedstawiono
naprzykładzietemperamentu(wedługteoriiH.J.Eysencka)poziomy,naktórychprze-
biegajązjawiskaemocjonalne.
Tabelanr3
Poziomyinterpretacjizjawiskemocjonalnychnaprzykładzietemperamentu
nadhamowaniem;koramózgowa
nadprocesempobudzenia;kora
nadprocesempobudzenia;kora
Przewagaprocesupobudzenia
stymulowana.Niskalabilność
Przewagaprocesupobudzenia
Przewagaprocesuhamowania
Przewagaprocesuhamowania
mózgowaniedostymulowana.
mózgowaniedostymulowana
gałęzisympatycznejAUN
nadmierniestymulowana.
Wysokalabilnośćgałęzi
Wysokalabilnośćgałęzi
nadhamowaniem;kora
Niskalabilnośćgałęzi
mózgowanadmiernie
sympatycznejAUN
sympatycznejAUN
sympatycznejAUN
Predyspozycja
Skłonnościdozachowańtypu
dozrównoważenia(porówny-
Skłonnościdozachowańtypu
(porównywalnezklasycznym
introwertywnegooraztendencje
dozrównoważenia(porówny-
(porównywalnezklasycznym
ekstrawertywnych;tendencja
ekstrawertywnych;tendencja
introwertywnego;tendencja
walnezklasycznymtypem
walnezklasycznymtypem
dobrakuzrównoważenia
dobrakuzrównoważenia
Skłonnościdozachowań
Skłonnościdozachowań
typemmelancholika)
typemcholeryka)
sangwinika)
flegmatyka)
Dyspozycja
zmiennośćstanów,
Naogółdominuje
Naogółdominuje
Naogółdominuje
smutku,tęsknoty
nastrójpogodny
dominacjastanu
wybuchowości
rozdrażnienia,
-melancholii
standepresji,
Naogółduża
stanpogody,
nerwowości,
optymizmu
wesołości,
Stan
utrzymującesięprzezdłuższyczas;
Silnereakcje,głębokoprzeżywane,
Powolne,utrzymującesię,reakcje;
poznawczazdajesiębyćpodstawą
Łatwośćwzbudzaniaemocji,dość
Dużałatwośćwzbudzaniaemocji,
zmienności,szybkieigwałtowne
nastrojemogąwyznaczaćoceny
rozwagą;czułośćnawskaźniki
dużasiłaemocji,tendencjedo
dużapłynnośćemocji,szybka
zdarzeń-dominacjanwiedzy
zmienność.Niekierujesię
trudnojewywołać;ocena
gorącejnadzimną”
wyzwalanejemocji
sytuacyjne
reakcje
Proces
4.Właściwościifunkcjeemocji
4.1.Ozróżnicowanychsposobachanalizywłaściwościifunkcjiemocji
Podstawązrozumieniazłożonegocharakterujestopisichwłaściwości.Różnemogą
byćsposobyopisuemocjiiwnastępstwieróżneichwłaściwości.
Jakjużwcześniejwspominano,jedenznajbardziejuznanychwspółczesnychznaw-
cówproblematykiemocji,Izard,uważa,żekażdaemocjazawieraczterykomponenty,
którestanowiąpodstawęwyróżnianiaichwłaściwości.Dotychkomponentównależą:
neurofizjologicznykomponentemocji(lub,wuproszczeniu,komponentbiologiczny),
ekspresywnykomponentemocji,stansubiektywnyjakokomponentemocji(fenome-
nalnylubprzeżyciowykomponent)orazpoczuciecelowości.Takisposóbopisuemo-
cjipozwalanadośćprzejrzysteprzedstawieniezróżnicowanychteoretycznychujęć
emocji;wyróżnionykomponentneurofizjologiczny,stanowiącpodstawęwnioskowania
oemocjach,wskazujenafizjologiczneteorieemocji;ekspresywnykomponentpozwala