Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Rozdział1.Założeniakoncepcjipoznawczo-behawioralnej
musiprzyznać,żejestononiewłaściwe.ZgodniezsugestiamiGlasseraoptymalnie
byłoby,gdybywychowawcaprzewidziałpojawieniesięuswojegopodopiecznego
danejpotrzeby–naprzykładzainteresowaniazestronyinnejosoby–izawcza-
sujązaspokoił,zanimpodopiecznyzaczniesięzachowywaćniewłaściwie.Aby
możnabyłowykształcićupodopiecznychwiększąodpowiedzialność,Glasser
proponujekilkaetapówpracyzpodopiecznymwkontakcieindywidualnym:
1.Pomocpodopiecznemuwrozpoznaniujegoniewłaściwegozachowania,
nieprzyjmująctłumaczeńaninieprowokującich;wceluuniknięciapro-
wokowaniadoformułowaniatłumaczeń–unikaniepytań,dlaczegopod-
opiecznyzachowujesięwokreślonysposób.
2.Poproszeniepodopiecznegoorozpoznanieróżnychkonsekwencji
wywołanychkontynuacjąjegoniewłaściwegozachowania.
3.Poproszeniepodopiecznegooocenieniejegowłasnegozachowaniaiwy-
nikającychzniegokonsekwencji.
4.Pomocwsporządzeniuplanuwyeliminowanianieodpowiedniegozacho-
wania.
5.Pomocwtrzymaniusięplanulubdopuszczeniedotego,bypodopieczny
poniósłkonsekwencjewprzypadkuodstąpieniaodplanu.
Podopiecznizazwyczajniechętnieprzyznająsiędoczynówniewłaściwych.
Stosująwtakichsytuacjachwielezniekształceńpoznawczych.Abypodopieczny
poprawiłswojezachowanie,powinienrozpoznaćjejakonieodpowiednielub
conajmniejprzyznać,żedodanegoczynudoszło,aonbyłjegosprawcą.Jeśli
podopiecznybardzosiębroniprzeduznaniemswojejwiny,towystarczy,aby
uznał,żefaktyczniezachowałsięwdanysposób.Wówczaswychowawcapowi-
nienzapytać:UCozrobiłeśkoleżance?”
.Niepowinienoceniaćdanegozachowa-
niawkategoriachdobregolubzłego.PowinienteżunikaćpytańtypuUdlacze-
go”
,gdyżzadającje,skłaniadanąosobędoszukaniausprawiedliwieniaswojego
zachowania.Naprzykład:UDlaczegogouderzyłeś?”
.Podopiecznipodająwiele
usprawiedliwień,wktórychprawdziwośćzazwyczajwierzą.Zajmującsięprzy-
czynądanegozachowania,pomagamypodopiecznemuszukaćusprawiedliwień
zachowanianiewłaściwego.Azatem,jeślipodopiecznypróbujewytłumaczyć
swojeniewłaściwezachowanie,czasamiwartotozignorowaćipokierowaćnim
tak,abyskoncentrowałsięnasamymproblemie.Następnierozpoznajemymoż-
liwenegatywnekonsekwencjewiążącesięzjegoniewłaściwymzachowaniem.
Wtymmomencie,naprzykład,pytamy:UJakmyślisz,jakiemogąbyćskutki
takiegozachowania?”
,UJakiekłopotymożeszmiećwzwiązkuztakimzacho-
waniem?”
.Gdynaszpodopiecznybędzieanalizowałpotencjalnekonsekwencje
