Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
całyświat-stylu,któryjestwspółkreowanyprzezkilkakomponentówistotnych
dlaodczytaniakodupoetyckiegojejutworów.Omawiamtunajważniejszeznich:
wtórnąoralność,dialektyzację,liryczność17ineologizmy;adalej-wdrugiej
częścikażdegozpodrozdziałów-analizujęichprzekładnajęzykpolski.Neologi-
zmyiokazjonalizmykomentuję,uwzględniającprzeprowadzonąwśródSzwedów
krótkąankietę.
Wrozdzialetrzecim,Komizmwprzekładzie,omawiamzjawiskokomizmu-istot-
nyelementpoetykiutworówAstridLindgren,teorięjegoprzekładuorazlosypartii
komicznychwtłumaczeniunajęzykpolski.
Następnie,wrozdzialePrzekładkulinariówporuszamproblematykęprzekładu
tzw.realiów,ograniczonychdozjawiskkulturykulinarnej.Najpierwwformiewpro-
wadzeniaprezentujępokrótcerolępokarmówwliteraturzedziecięcej,zuwzględnie-
niemichwyjątkowościwutworachAstridLindgren.Dalejprzyglądamsiętechnikom
zastosowanymwtłumaczeniunajęzykpolskinazwspecjalnościkuchniszwedzkiej,
awszczególnoścism§landzkiej.
IdeologizacjawprzekładzieutworówAstridLindgrentotytułrozdziałupiątego,
podejmującegotemattechnikadaptacyjnychpodyktowanychprzezsystemnormkul-
turydocelowej.Wprowadzeniemdotejczęścidyskusjijestzarysuwarunkowańspo-
łeczno-pedagogicznychtworzącychtło,naktórymdoszłodopowstaniaszwedzkich
oryginałóworazpolskichprzekładów,atakżecharakterystykaświatopogląduAstrid
Lindgren.Dalejpoddajęanalizietechnikęadaptacyjnąwpostaciróżnychodmian
puryfikacjiidydaktyzacjiwtekściedocelowym.
PoszczególnesegmentyrozważańkończęczęściąPodsumowanieiwnioski,ujmu-
jącwsyntetycznymzestawieniutreśćrozdziałuoraz,począwszyodrozdziałudrugie-
go,technikiprzekładuanalizowanegoproblemu.Ostatecznepodsumowaniecałej
pracytoWnioskikońcowe,którezawierajązestawienienajistotniejszychkonkluzjiwy-
nikającychzprzeprowadzonychanalizorazstanowiąpróbęokreśleniaspecyfikiprze-
kładudladziecinapoczątkuXXIwieku.
Pragnępodkreślić,żemoimzamierzeniemwczęścianalitycznejjestrefleksjanad
zróżnicowaniemobrazowaniawtekścieźródłowymidocelowymzuwzględnieniem
różnicwsystemiejęzykaorazuwarunkowańhistorycznych,ideologicznych,kultu-
rowych,atakżenormliterackich.Ewaluacjadokonańtłumaczyniejestmoimcelem,
chociażczasemtrudnouniknąćsformułowań,któreimplikująuwagipodichadre-
sem-tooni,tużzaautorem,sygnująswoimnazwiskiemtekstdocelowy18.Jestem
17Przezlirycznośćrozumiemwzmacnianiefunkcjiekspresywnejjęzykawpowieścipoprzezwykorzy-
staniefigurretorycznychtypowychdlaliryki.
18Moimzamierzeniemniejestteżkorygowaniepracytłumaczyperse,choć,jakwynikazestwierdze-
niaEdwardaBalcerzana,poniekądniesposóbtegouniknąć:n[ł]wdwujęzycznymświeciesłówobowią-
zujeryzykowyboru,azatemtakżepomyłki(zwłaszczaartystycznej).Ilekroćtedyrecenzentprzekładu
poszukujetrafniejszego-bliższegointencjiautorskiej-słowalubwyrażenia,jegopraca,choćograni-
czonadoosiparadygmatycznejiinicjatywcząstkowych(materiałowych),mimowszystkomacharakter
konkurencyjnywobecanalizowanegotłumaczenia,czyli-korekcyjny”(Balcerzan1999:35).
