Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Geografia,klimat,zasobynaturalne
rzekdługich-Shannonma354,Severn338,aTamiza336kilometrów.Na
siećwodnąWyspBrytyjskichskładająsiętakżejeziora-szczególnieliczne
wIrlandiiiwpółnocnejSzkocji.Szkocjasłyniezmalowniczychjeziorryn-
nowych(LochLomond,LochTay
,LochNess),alenajwiększymnaturalnym
zbiornikiemwodnymarchipelagujestpółnocnoirlandzkieLoughNeagh.Ma
onopowierzchnięokoło400km2.Jestwięcprawieczterokrotniewiększeod
jezioraŚniardwy.
WielkaBrytaniaiIrlandiależąwstrefieklimatuumiarkowanegozdomi-
nującymwpływemmorskim.Nawpływtenskładająsięprzedewszystkim
sąsiedztwoOceanuAtlantyckiegoorazobecnośćciepłegoPrąduZatokowego
(Golfsztromu).Powodująone,żeroczneamplitudytemperatursąstosunko-
wopłaskie,asumyopadówatmosferycznychwysokie.Przydominujących
wiatrachzachodnich,wyższeopadyodnotowywanesąnazachodnichkrań-
cacharchipelagu.WzachodniejIrlandiirocznypoziomopadówdwukrot-
nieprzekraczawartościrejestrowanewjejwschodniejczęści.Podobniejest
wWielkiejBrytanii.Całyobszarcechujedużazmiennośćpogody.Budująją
trzyścierającesięzesobąmasypowietrza:polarno-morskazpółnocyizacho-
du,tropikalno-morskazpołudniaorazkontynentalnaznadEuropy.Najwyższe
nasłonecznieniemająregionypołożonenadkanałemLaManche.Śniegjest
tamrzadkością,natomiastpokrywaśnieżnamożecałkiemdługo(do60dni)
utrzymywaćsięwgórachSzkocji.
Wartozaznaczyć,żeXIXw.naWyspachBrytyjskichpanowałynieconiż-
szetemperaturyniżobecnie.Klimatolodzywyjaśniajątotrwającymwtedy
jeszczeokresemochłodzenianapółkulipółnocnej.Obejmowałonczasyod
XVdoXIXw.inazwanyzostał„małąepokąlodowcową”.Ostatnijarmark
zimowynazamarzniętejwcentrumLondynuTamizieodbyłsięwprawdzie
w1814r.,alenieoznaczato,żerzekanigdypóźniejniezamarzała.Najniższą
wiarygodnątemperaturęodnotowanonaWyspachBrytyjskichwszkockim
Braemarwlutym1895r.Słupkitermometrówspadłytamwówczasdo-27,2
stopniCelsjusza.Rekordtenniezostałdotądpobity,ajedyniewyrównany.
MiałotomiejscerównieżwSzkocji-zimą1982i1995r.
Doistotnychczynnikówwarunkującychdziałalnośćczłowiekanależyro-
dzajgleborazzasobymineralne.TepierwszesąnaobszarzeWyspBrytyjskich
dośćzróżnicowane.NaniżejpołożonychterenachSzkocjiiAngliiprzeważają
glebybrunatne.WewschodniejAnglii,zwłaszczawokółzatokiTheWash,duże
powierzchniezajmujążyzneglebytorfoweialuwialne.Wgórzystychiwyżyn-
nychregionachWielkiejBrytaniiwystępująsłabszeglebybielicowe,agdzienie-
gdziepowstałenaskałachwapiennychrędziny.WIrlandiispotykasiępodobne
17
