Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Przepisyogólne
Art.2a
nie,czywprowadzoneodtejzasadyodstępstwomożnauznaćzadopuszczalne.Trybu-
nałKonstytucyjnystwierdzażesamoodstępstwoodzasadyrównegotraktowanianie
prowadzijeszczedomożliwościocenykontrolowanychprzepisówzaniekonstytucyjne
(zob.powołanywcześniejwyrokTKwsprawieK17/99).
Koniecznajestbowiemocenakryteriumzróżnicowania,napodstawiektóregodoko-
nanoodstępstwa.Przyczynyzróżnicowania:n1)musząmiećcharakterrelewantny,
awięcpozostawaćwbezpośrednimzwiązkuzcelemizasadniczątreściąprzepisów,
wktórychzawartajestkontrolowananorma,orazsłużyćrealizacjitegoceluitreści;
wprowadzonezróżnicowaniamusząmiećcharakterracjonalnieuzasadniony;niewol-
noichdokonywaćwedługdowolnegokryterium;2)miećcharakterproporcjonalny,
awięcwagainteresu,któremumasłużyćróżnicowaniesytuacjiadresatównormy,
musipozostawaćwodpowiedniejproporcjidowagiinteresów,którezostanąnaru-
szonewwynikunierównegopotraktowaniapodmiotówpodobnych;3)pozostawać
wjakimśzwiązkuzinnymiwartościami,zasadamiczynormamikonstytucyjnymi,
uzasadniającymiodmiennetraktowaniepodmiotówpodobnych”(J.Oniszczuk,Wol-
ności…,s.89-90orazpowołanetamorzecznictwoTK).Skądinądtakierozumienie
zasadyrównościwaspekciekonstytucyjnymprzyjmowanejestzwłaszczawodniesie-
niudoocenydopuszczalnościzmianprawadokonywanychwdziedzinieprawaubez-
pieczeńspołecznych.
Szczególnąuwagęnależyjednakpoświęcićrelacjitakrozumianejzasadyrówności
dozasadysprawiedliwościspołecznej,oczymbyłamowawyżej.Kwestiitejwieleuwa-
gipoświęciłTK(zob.wyrokiTK:z19.12.2012r.,K9/12,OTK-A2012/11,poz,136,
orazz12.07.2012r.,P24/10,OTK-A2012/7,poz.79).Byłaonarównież,wodnie-
sieniudoubezpieczeńspołecznych,wielokrotnieprzedmiotemdyskusjiwdoktrynie
(zob.B.Wagner,Zproblematyki…,s.222-223;K.Antonów,Zasady…,s.927;J.No-
wacki,Sprawiedliwość…,sł.;T.Dybowski,Zasady…,s.78;D.E.Lach[w:]Ustawa…,
red.B.Gudowska,J.Strusińska-Żukowska,komentarzdoart.2au.s.u.s.).
Realizacjęideisprawiedliwościspołecznejnależyrozpatrywaćosobnodlazasadyrów-
nościrozumianejwsensieformalnymimaterialnym.Odnośniedozasadyrówności
wujęciuformalnym(nakazrównegotraktowaniarównych)zasadasprawiedliwości
społecznejpokrywasięzzasadąrówności,będącąjejkonkretyzacją.Naruszenieza-
sadyrównościjestrównoznaczneznaruszeniemzasadysprawiedliwościspołecznej,
przyczymwraziesformułowaniazarzutuniezgodnościokreślonejregulacjiprawnej
zustawązasadniczą,związanegoznieuzasadnionymzróżnicowaniemsytuacjipraw-
nejpodmiotówpodobnych,jakowzorzeckontrolipowinnazostaćwskazanazasada
równości,aniezasadasprawiedliwościspołecznej,która-zewzględunaregułęlex
specialisderogatlegigenerali-niestanowiwówczasodpowiedniegokryteriumoceny
konstytucyjnościkwestionowanejregulacji.Powołaniewtakiejsytuacjijakowzorca
KrzysztofŚlebzak
85
