Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Paradygmatsprawiedliwościwwymiarzeprawnym
23
konfliktuispołeczeństwawprocesierestytucji.Oznaczato,żeumniejszasię
rolęosóbniezaangażowanychwkonflikt,apokładasięwiaręwosoby,które
sąjegoinicjatorami.Aktywnośćstronzwiększaprawdopodobieństwowywiąza-
niasięprzezniezzobowiązań,którewynikajązichwewnętrznegoprzekonania,
asąrezultatemprzejęciaodpowiedzialnościzaswojezachowanie.Ciężarrozwią-
zywaniakonfliktuzostajeprzejętyzrąkorganówpaństwowychprzezspołeczeń-
stwo.
Drugapodstawowazasadaparadygmatusprawiedliwościnaprawczejdo-
tyczyprzyznawaniaofierzeprawadorekompensaty.M.Wright(2005a,s.161)
wskazujenakilkamożliwychformzadośćuczynienia.Sprawcamożepodjąćpra-
cęocharakterzespołecznym(np.pomocwdomudziecka),zobowiązaćsiędo
konkretnegozachowania(np.niespotykaniesięzczłonkamipewnejsubkultury)
lubuczestniczyćwzajęciachterapeutyczno-wychowawczych(np.wtreninguem-
patii).Innymrozwiązaniemjestprzeproszenieofiary,wypłacenieodszkodowa-
niafinansowegonajejrzecz(przekazanieokreślonejsumypieniędzy)inaprawa
lubzwrotmienia(np.naprawazniszczonegosamochodu,oddanieskradzionego
telefonu).Wprzypadkumłodzieżyważnajestmożliwośćpodjęcianauki(np.zo-
bowiązaniesięnieletniegodouczęszczaniadoszkoły)lubleczenia(np.dlaosób
uzależnionych).
ZgodniezPolskąKartąPrawOfiary(zaczerpnięto:26.12.2010,www.prawo.
hoga.pl/pkpo/start.asp)ofiaramaprawodopomocy,godnościiszacunku.Ozna-
czato,żewymiarsprawiedliwościpowiniendziałaćwtakisposób,byzapobiegać
wtórnejwiktymizacjiofiary.Powinnaonamiećzapewnionydostępdosądu,me-
diacjiipojednaniasięzesprawcąorazrestytucjiikompensacji.Formyrestytucji
wymienionewPKPOpokrywająsięztymiwskazanymiprzezM.Wrighta.Do-
datkowopojawiasięjeszczemożliwośćprzywróceniaprawofierze,cowprzy-
padkumłodychludzimożewiązaćsięzprzywróceniemimprawucznia.
WdefinicjisprawiedliwościJ.Consedinego(2004)(utożsamiającegospra-
wiedliwośćnaprawczązmetodąprzywracaniaładuspołecznego),zawierasiępeł-
nyparadygmatsprawiedliwościnaprawczej.Wedługautora,,restorativejustice”
tofilozofia,którakaraniezastępujepojednaniem,zemstęnasprawcach-pomocą
dlaofiar,alienacjęinieczułość-wspólnotąizjednoczeniem,negatywizmide-
strukcję-naprawą,przebaczeniemiłaską.Filozofiataobejmujeszeregemo-
cjizwiązanychzmyśleniemczłowiekaiwłączawtouzdrowienie,współczucie,
przebaczenie,porozumienieorazodpowiedniąsankcjętam,gdziejesttostosow-
ne.Sprawiedliwośćnaprawczazmierzadozadośćuczynieniapokrzywdzonemu
ispołecznościorazdopoprawyzachowaniasprawcy.Jejcelemjestzabliźnienie
ranodniesionychprzezkażdąosobędotkniętąskutkamiprzestępstwa(J.Conse-
dine,2003).Opierającsięnatakimwłaśniesposóbrozumieniasprawiedliwości
naprawczej,wyznaczonokierunekposzukiwańbadawczych.
