Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyuzasadnianiawprawiekonstytucyjnymimiędzynarodowym
storycznej,przenoszonejzpismprocesowych.UCzęścihistoryczne”uzasadnieńsąwięc
bardziejodtwórczeidłuższeztegopowodu,żeujęcieistotysprawywłasnymisłowami
wymagawiększegonakładupracy.Łatwośćwyszukiwaniaorzeczeń(przezsłowaklu-
czowe,sygnaturyiinneistotneelementyspraw)sprzyjapowielaniunieprawidłowych
czymarginalnychrozstrzygnięćlubpodejmowaniunietrafnychorzeczeńnapodstawie
wrażeniazbudowanegowtokuwyrywkowejanalizyinnychuzasadnień(niezawszepo-
chodzącychzmainstreamu).Zwiększasięskłonnośćdooperowaniagotowymischema-
tamiwcześniejszychuzasadnień,dostępnymiUodręki”welektronicznejbazie.Proces
decyzyjnysędziego(ikonstruowanieuzasadnienia)sprowadzadodośćmechanicznego
poszukiwaniapodobnychorzeczeńprzezichuzasadnienia–niezawszepoprawnych
iniezawszeodpowiadającychokolicznościomrozpoznawanejsprawy.Powodujetopo-
wstaniepozornejjednolitościmogącejbyćwynikiemprzenoszeniafragmentówinnych
uzasadnieńdouzasadnieńwłasnych,cojestobarczonebłędempowielenianietrafne-
gorozstrzygnięciaijegoargumentacjiorazoderwaniawnioskówodstanufaktycznego
sprawy.Przeszukiwanieprawniczychbazdanychpodkątemorzeczeńodpowiadających
rozważanejprzezsędziegosprawieodbywasięczęstonieprzezanalizętychorzeczeń,
leczraczejprzezdośćmechaniczneprzenoszenieichfragmentówczytezdotreściwłas-
negouzasadnienia,coczynijebardziejszablonowym.Dochodziwtensposóbdosche-
matycznegopowtórzeniatezjużpoprzedniowyartykułowanych,coprzyczyniasięnie
tyledoujednolicaniaistabilizacjiorzecznictwanawysokimpoziomiemerytorycznym,ile
doprostegoreprodukowaniatychsamychformułipoglądów,tymbardziejżetezyorze-
czeńformułowaneprzezpracownikówwydawnictwoferującychprawniczebazydanych
sączęstowyrwanezkontekstu.Przywszelkichzaletachwynikającychznowoczesnych
technikstosowanychwsądachnależymiećświadomośćichoddziaływaniatakżenega-
tywnego,upośledzającegopełnieniefunkcjiuzasadnieniasądowego–wszczególności
funkcjipierwszej:autorefleksjisędziowskiej
11
.
Postępelektronizacjiwpływanauzasadnieniarównieżzinnegopowodu–wzwiąz-
kuzwprowadzeniemprotokołuiuzasadnieniaelektronicznego
12
.Zmianataznajdzie
bezwątpieniaswojeprzełożenienietylkonaproceduręsporządzaniauzasadnień,ale
takżenaichtreść.Oileingerencjawokolicznościtowarzyszącesporządzaniuuzasadnie-
niajestzamierzonainiebudziwiększychwątpliwościczysprzeciwu(byćmożezwyjąt-
kiemtego,żegrupaprzypadków,wjakichsporządzenieuzasadnienianiejestkoniecz-
ne,poszerzasię–costanowićmożekolejnykrokwstronępragmatycznejrezygnacji
zuciążliwegoobowiązkukosztemjakościgwarancjiprawadosądu),związektychzmian
ztreściączykonstrukcjąuzasadnienia(isamymjegobytem)wydajesięniedoceniony.Co
ciekawe,zmianyteniemająswegoźródławsamymtylkoprzemodelowaniuformalnej
stronyuzasadnień,leczwynikająrównieżzwprowadzeniazmianwinnychczynnoś-
ciachwtokupostępowania–zwłaszczazposługiwaniasięprotokołemelektronicznym.
Obszary,któremogąulecmodyfikacjiwnastępstwiedopuszczeniazapisuelektronicz-
nego,tom.in.funkcjeuzasadnień,ichadresaci,sposóbrozłożeniaakcentówretorycznych
11
Odysfunkcyjnejroliprawniczychbazdanychwprocesiestosowaniazob.szerzejW.Staśkiewicz,T.Sta-
wecki,LegalDatabasesandTheirFunctionsintheProcessofInterpretingandApplyingtheLaw,ArchiwumFilozofiiPrawa
iFilozofiiSpołecznej2012,nr1(4),s.84in.,zwłaszczas.98–100.
12
Wprowadzonychdopostępowaniacywilnegom.in.ustawązdnia29kwietnia2010r.ozmianieustawy–
Kodekspostępowaniacywilnego(Dz.U.Nr108,poz.684).
21