Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jednocześnietłumaczem,jakwymienianiwcześniejBarańczaklubCzu-
kowski.Tłumaczjestbowiemnietylkoodbiorcątekstuoryginałuiauto-
remtekstuprzekładu,jestrównieżpierwszymkrytykiemswegotłuma-
czenia–tym,któryzgodniezewspomnianąjużkoncepcjąG.Toury’ego
dokonujewyborunormtranslatorskich,decydujewięcowszelkichtrans-
formacjachiprzesunięciachprzekładowych,ozastosowaniukonkretnych
chwytówtranslatorskich,aprzedewszystkimoroli,jakąprzekładma
pełnićwdanejkulturze(stądnastawienienajegoekwiwalencjęlubak-
ceptowalność).Toonwybiera,,dominantętranslatoryczną’’,którejdefini-
cjęprzytaczałam.Chciałabymjednakzwrócićuwagęnapojawiającesię
wtejdefinicjiokreślenie,,subiektywnieistotnecechy’’.Cechy,októrych
mowa,sąbowiemistotnedlakonkretnegotłumacza,działającegowkon-
kretnejsytuacji.Dlaróżnychtłumaczymogąonebyćróżne,awzależno-
ściodkontekstu(naprzykładpolitycznego)mogąsięonezmieniać.
Dlategoteżnaprzykładbadanieseriiprzekładowejniemusiwcalepole-
gaćnaokreślaniuhierarchiitłumaczeńnaskaliodnajgorszegodonaj-
lepszego,alenaobserwacjizmianzachodzącychwkolejnych(niekoniecz-
niechronologicznie)tłumaczeniach,napróbieodpowiedzinapytanie:
dlaczegoprzekładyróżniąsięodsiebie?Doskonałymprzykłademtakiej
właśnieanalizysąrozważaniaDorotyUrbanek,dotyczącedwupolskich
seriiprzekładowych:MistrzaiMałgorzatyorazAlicjiwKrainieCzarów
(Urbanek2004:165–199).Wpierwszymprzypadkuszczególnieinteresu-
jącawydajesięuwagaowpływie,jakienatłumaczenieAndrzejaDrawicza
miała,,jegowłasnadysydenckabiografia’’(ibid.:184).Trzebaodnotować,
żeproblemzależnościtłumaczeniaiwyborudominantytranslatorycznej
odosobytłumaczadośćczęstopojawiasięostatniowpracachprze-
kładoznawczych,naprzykładw2002r.zagadnieniutemupoświęcono
tomrozważańpodwspólnymtytułemBiograficznekontekstyprzekładu3,
dlategoniebędęsięnimszerzejzajmować,choćzagadnienietopojawi
siępośredniowczęścidotyczącejmanipulacjirecepcją.Wdrugimoma-
wianymprzezUrbanekprzypadkuseriarozpatrywanajestdiachronicznie,
wkontekścieaktualizacjiprzekładu.Trzebazauważyć,żeaktualizacja
jakowartośćnadrzędnamoże,podobniejakarchaizacjatekstu,staćsię
dominantą.Czyjednakjestto,,dominantatranslatoryczna’’?Możeraczej
,,translatorska’’,skoronieidziejużoprzeniesieniedodrugiegotekstu
,,elementustrukturyutworutłumaczonego’’,aleoświadomąmotywację
3Tomukazałsiępodred.P.FastaiA.Kozak(2002).
16
