Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.WczesnenieadaptacyjneschematywkoncepcjiYounga
dolepszegowyjaśnieniaizrozumieniazarównomechanizmówkształtowaniasię
schematów,jakiichwpływunazachowanie,atakżepozwoliłyokreślićefektyw-
nymodelpracyterapeutycznejtam,gdzienieradząsobieklasyczneujęcia.
Podsumowującterozważania,możnastwierdzić,żekoncepcjawczesnych
nieadaptacyjnychschematówiwyrastającazniejterapiaschematupowstałyjako
pomysłnapracęztymipacjentami,którzynieuzyskiwalipoprawywtradycyj-
nympodejściupoznawczo-behawioralnym.Young,pozostającpodwpływem
Becka,przejąłwiększośćjegozałożeń,częśćjednakrozwinąłizmieniłakcenty,
koncentrującsiębardziejnaprzyczynie(schemat)niżnajejkonsekwencji(ob-
jaw).OilewięcklasycznaCBTzaczynapracęodgóry(objaw,zachowanie,myśl
automatyczna),otyleYoungproponujesięganiedosamegodołu-emocjiido-
świadczeńtworzącychschemat,anastępnieidentyfikowaniegowmyślach,obja-
wachizachowaniachiDlaBeckazatemschemat/przekonaniebył/byłokonstruk-
tempozwalającymrozumiećzaburzenie(cowykorzystujesięwkonceptualizacji
dlapacjentajakobazędopracypoznawczej),podczasgdydlaYoungastanowi
immanentnąstrukturę,którabezpośredniojestpoddawanakorekciejakotrzon
problemów,zktórymizgłaszasiępacjent(Youngiin.,2014;Beckiin.,2005).
29
1.2.WCZESNENIEADAPTACYJNESCHEMATY
WKONCEPCJIYOUNGA
Jakwskazanowpoprzednimpodrozdziale,Youngdośćdalekoodszedłodswoje-
gopunktuwyjścia,czyliujęciapoznawczego.Zachowałwprawdzieogólnyzarys
tego,coBecknazywałprzekonaniemkluczowym,obudowałjejednakjeszcze
różnorodnądodatkowątreściąidoprecyzowałprzyczyny,któreodpowiadająza
ichpowstanie.Wtympodrozdzialezostanieprzybliżonapełnakoncepcjasche-
matówYounga.
Opisnależyrozpocząćoddefinicjischematów,przytoczonejwefragmentach
wpodrozdziale1.1.1.Youngprzyjmuje,że
wczesny,nieadaptacyjnyschemattoogólny,wszechogarniającymotywlubwzo-
rzec,składającysięzewspomnień,emocji,przekonańorazdoznańcielesnych,do-
tyczącyjednostkiijejrelacjizinnymi.Wykształcasięwdzieciństwielubokresie
dojrzewania,alejestrozwijanyiwzmacnianyprzezcałeżycie,przezcostajesię
wznacznymstopniudysfunkcyjny(Youngiin.,2014,s.26).
Wczesnenieadaptacyjneschematy(dlauproszczeniawdalszychrozważa-
niachnazywanepoprostuschematami,wtymkonkretnymznaczeniu)powstają
nabaziefrustracjipodstawowychpotrzebpodczasrelacjizobiektem,przyudzia-
lecechbiologicznych,takichjaktemperament,ineuronalnych,odpowiadających
zawarunkowanielęku.
WkoncepcjiYoungamówisięoczterechtypachwczesnychdoświadczeń
życiowych,któremogąprowadzićdowytworzeniaschematu.Należądonich:
