Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
społeczeństwach:pozytywneproblemyzyskiwaniadóbr,jak:dochody,opiekazdrowotna,
edukacja,sązastępowaneprzezunikaniezła.Każdytraciiniemastojącychnauboczu
31
.
Uniwersalnośćzagrożeńsłużydemokratyzacjidystrybucjiryzyka,doczegoprzyczyniają
sięmedia.Odgrywająonerównieżpozytywnąrolęwbudzeniuświadomościwielkości
ryzyka,atakżeradzenia,jakchronićsięprzedniebezpieczeństwem.Mówiącontolo-
gicznie:wzrostświadomościryzykajestczymśwrodzajumieczaodwóchostrzach.
PodkreślaniezgubnychaspektówryzykajestrównieżistotnewpracyFurediego
natematkulturystrachu.Jegopodejściewskazuje,żetendencjawidzeniaspołecz-
nychdoświadczeńprzezpryzmatryzykamożezniechęcićdospołecznegouczestnic-
twaikultywowaćkulturękompensacjiukierunkowanąnaofiarę32.Fureditwierdzi,że
zajmowaniesięwiktymizacjąjestsymptomatycznedlatendencjidokoncentrowaniasię
naniszczycielskichcechachXXIwieku.Wedługniegokulturastrachudziałagłównie
wkrajachzachodnich.Jestonawzmacnianaipromowanaprzezpracownikówmediów
iprzemysłubezpieczeństwa.Charakteryzujejązwiększaniestrachuprzedprzestępczo-
ściąorazsporadycznamoralnapanikazwiązanazrzadkimi,leczekstremalnymiaktami
przemocyiseksualnejperwersji.ZdaniemFurediegoaktualnezajmowaniesiękulturą
ryzykajestgłębokoniepokojącezuwaginato,żewrozwojunauki,technikiispraw
socjalnychrównowagamiędzypostępemanegatywnymiskutkamizostajezakłócona,
podkreślaniezaśprzezmediawielkiegowpływu,alemałegoprawdopodobieństwaryzy-
kazachęcaosobyindywidualnedozamknięciasięwsobie.Fureditwierdzi,żeprocesy
testanowiąjedenzaspektówszerszychkulturowychzmian,którewspierająuczucia
wiktymizacji(victimhood)wnaswszystkich.Pozostawaniewstaniezagrożeniastało
sięzjawiskiempermanentnym,istniejącymniezależnieodwszystkichinnychproble-
mów.Jestniejakowszechobecną,autonomicznąsiłą,powodującąto,żekażdeludzkie
doświadczeniewiążemydziśzsytuacjąbezpieczeństwa.Wtymklimacieinstytucje
społecznezostająwciągniętewnegatywneefektyryzyka,którenajprawdopodobniej
sięniezmaterializują.Ludziesąszkoleniwocenianiuryzykaosobistegoirozważaniu
pytańtypunco,jeśli?”
.Takiepytaniaprowadządohipotetycznegowyobrażaniaso-
biesiebiejakoofiariznajdująodbiciewróżnychsposobachunikaniawiktymizacji.
Społeczeństwozniekończącąsięobsesjąryzykawytwarzafałszyweofiary(fauxvictims).
TezyFurediego,mimoskaz,pozwalająnastwierdzenietworzeniasięrosnącejkultu-
rywiktymizacji.Chociażczęstoprzesadnakulturastrachukierujerozwójkubardziej
bojaźliwejkulturzekompensacyjnej,tojednakFurediwskazujenanprodukowanie”
kulturowouniwersalnejofiary,leczwinnysposóbniżBeck.Furediostrzega,żeróżni
ludziemogąmiećróżnystopieńskłonnościdoryzyka.Istniejewiększeprawdopo-
dobieństwo,żeofiarąterroryzmubędzieurzędnikdojeżdżającycodzienniedopracy
wcentrumLondynu,anieogrodnikwmałymmieście.
31
U.Beck,Risksocietyandtheprovidentstate,w:Risk,EnvironmentandModernity:TowardsaNewEcology,
red.S.M.Lash,B.Szerszynski,B.Wynne,London1996,s.27-43.
32
F.Furedi,CultureofFear:RiskTakingandtheMoralityofLawExpectation,London2002.
66
CzęśćI:Zagadnieniawstępne
