Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RozdziałI.Językjakosystemznaków
metajęzyk
Językwyższegostopniawstosunkudojęzykawyjściowegozwykłonazywać
sięrównieżmetajęzykiem,odgreckiegosłowameta,znaczącegotyleconza,
poza”
.Wartozauważyć,żetakimwłaśniemetajęzykiemjestjęzykprawniczy
wstosunkudojęzykaprawnego.Wjęzykuprawnymformułujesiębowiem
tekstyprawne,natomiastwjęzykuprawniczymformułujesięwypowiedzido-
tycząceprawa.
2.Znak,oznaka,ślad
Każdyjęzyk,jakjużtowyżejzauważyliśmy,składasięzeznaków-znaków
językowych.Znakami,którychużywamy,posługującsięjęzykiempolskim,
naturalniesłowawystępującewtymwłaśniejęzykuimająceustaloneznacze-
nie,np.npies”
,nkot”
,nprokurator”
,numowa”itd.
Znaki,zktórymispotykamysięnacodzień,niesprowadzająsięjednakwy-
łączniedoznakówjęzykowych.Znakijęzykowetylkopewnymrodzajem
znaków,np.gdyjedziemysamochodem,możemydostrzecstojąceprzyulicy
znakidrogowe.Posługującsiękomputerem,możemydokonaćwyboruokreś-
lonychopcjibądźuruchomićprogram,nklikając”przyporządkowanąmu
ikonę.Zdarzasię,żestudentwychodzącyzegzaminuunosidłońzwypro-
stowanymidwomapalcami-wskazującymiśrodkowym,układającymisię
wliteręV
,coznaczy,żezdałegzamin.Większośćznaskojarzyzapewnepe-
wiencharakterystycznyznakzwanygestemKozakiewicza.Czasem,gdyktoś
nasocośzapytaioczekujenaszejaprobaty,udzielamyodpowiedziskinieniem
głowy,ewentualniekręcimynią,wyrażającwtensposóbnasządezaprobatę.
Czymzatemznakiwnajbardziejogólnymujęciu?
znak
Znak(łac.signum)jesttoukładrzeczyalbozjawiskospowodowaneprzez
człowiekawceluwywołaniaukogośokreślonejmyśli.Przytymnależypod-
kreślić,żeosobabędącatwórcąokreślonegoukładurzeczyalbozjawiskawie,
żeistniejąstosownereguły(tzw.regułyznaczeniowe),nakazującewiązać
zdanymukłademrzeczyalbozezjawiskiemokreślonemyśli.Innymisłowy,
jeżeliwtejchwili,drogiCzytelniku,stukamwokreśloneklawisze,robięto
wtymcelu,bynaekranie,apóźniejwpodręczniku,pojawiłysięokreślone
słowa.Słowateoczywiściedobieramstosowniedoinformacji,którechcęCi
przekazać.Dlaczegodobieramtesłowa,anieinne?Właśniedlatego,wiem,
żeztymisłowami-namocyokreślonychkonwencji-należywiązaćtakie,
anieinnemyśli.Przyjmujęjednocześnie,żeiTydoskonaleznasz,ponieważ
znaszjęzykpolski,znaczenieużytychprzezemniesłówipotrafiszodkodo-
waćmyśl,którąpragnęCiprzekazać.Podobnierzeczmasięwsytuacji,gdy
jadącsamochodem,dostrzegaszpionowyznakB-1-białątarczęzczerwoną
obwódką.Wspomnianabiałatarczazczerwonąobwódkązostała