Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
IwonaBurkacka
wdefinicjipodano,żeKczyjśojczymtomężczyzna,któryniejestojcemtejosoby,
alejestmężemjejmatki’.Istotnejestwięczawarciezwiązkumałżeńskiegoifakt,
żeniejestsięojcempotomkażony.Wiekdzieckażonyteżniejestistotny:wde-
finicjiużytosłowaosoba,aniedziecko,awięcmożetobyćosobadorosła.
1.3.PASIERBIPASIERBICA
Wświetledanychsłownikowych(SJPD,SJPSz,USJP
,SWJP
,ISJP)pasierbto
Ksynmężalubżonyzwcześniejszego(poprzedniego,innego)małżeństwa’,apasier-
bica–Kcórkamężalubżonyzwcześniejszego(poprzedniego)małżeństwa’.Zda-
niemM.Szymczakakoniecznejestuzupełnienietejdefinicji:określenietostoso-
wanejestwtedy,gdyjednozrodzicównieżyje28,adrugizrodzicówzawarłnowy
związekmałżeński.Niedotyczywięcsytuacji,gdyrodzicesięrozwiedli.
Nazwapasierbmarodowódpóźnosłowiański29ijestjedynymokreśleniem
tegostopniapokrewieństwa.Historyczniewstrukturzemożnawyróżnićprefiks
pa-wnoszącyznaczenieniepełnowartościowości30(Kniewłaściwy,niewłasny,nie-
prawdziwy’).Rzeczownikpasierbicajestwyrazempochodnym,diachronicznie
pochodnymisynchroniczniemotywowanym:utworzonymdziękiprzyłączeniu
sufiksu-ic(a)dopodstawypasierb.
Pasierbicawtekstachkultury,zwłaszczabaśniach,jestportretowanajakooso-
bawykorzystywanadobrudnychiżmudnychpracdomowych,traktowanajako
dodatkowaosobadowykarmienia,któramusizarobićnaswojeutrzymanie.Zwy-
klenieprzysługujejejprawodoodpoczynku,korzystaniazprzyjemnościizaba-
wy.Zwyklejestwrażliwa,pracowita,skromnaiżyczliwa,kochazwierzętaipo-
magainnym.JakpodkreślaD.Zdunkiewicz-Jedynak,typowejestwystawianie
pasierbicynapróbycharakteru,któreprowadządoodmianylosu,izestawianie
jejsytuacjizfaworyzowanącórkąmacochy31.Pasierbniematakbogategoobra-
zu,choćwprzysłowiachjegoobrazniejestpozytywny,por.Pasierbdrugiejżony
wrógrodzony.Obecnośćpasierbówwrodzinieniebyłapożądana:Pasierbiętago-
rzejniższczenięta,adobrerelacjemiędzyprzyrodnimrodzeństwembyłyrzadkie:
Pasierbiaprzyjaźń,sąsiedzkażyczliwość,achłopskawierność–fortunny,ktojema32.
28M.Szymczak,Nazwystopnipokrewieństwa...,s.132,przyp.210.
29Tamże,s.132–133.Badaczzwracateżuwagęnaróżnicewopisachetymologiitegowyrazu.
30Tamże,s.133.
31D.Zdunkiewicz-Jedynak,Wśródnazwpokrewieństwa...
32Tamże.
