Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.Wprowadzenie
Wilson,n[n]iewszystkieemocjewytworzyłyodrębnesłownekorelaty.Wwieluprzy-
padkachtym,cojestwyrażanezapomocąsłów,sąklastryemocji(EmotionClusters)”
(Lewandowska-Tomaszczyk,Wilson2018:176;tłum.A.M.;por.Apresjan2011a,
2011b;Bierwiaczonek2002:56)9.Okazująsięoneszczególnieważnewprocesach
tłumaczenia,boodpowiadająm.in.zadokonującąsiępodczastłumaczeniarekonceptu-
alizacjęoryginalnegosensutekstu,czylizazasadniczązmianępojęciowąalbochoćby
tylkonieznacznąmodyfikacjęprzekazu:
Nazwyemocjisą,zgodniezzasadąAproksymacjiZnaczeniowej(PrzybliżeniaSemantycznego)
[ś],wzajemniezastępowalnewdyskursieiwtłumaczeniuwobrębietegosamegosze-
rokiegoklastrapojęćemocji.[śDlaprzykładu-A.M.]przekładangielskiejformypride
napolskąpychęlubwybórpolskiegosłowadumaprowadzi,jaktoprzewid[uje]Zasada
Rekonceptualizacji[ś],dozasadniczejzmianypojęciowejalbomodyfikacji,innymisłowy
dozmianykonceptualizacjioryginalnegosensu.(Lewandowska-Tomaszczyk,Wilson2018:
183;tłum.A.M.)10
Badaniecałychugrupowańsłownych(klastrówipólleksykalnych)stanowidomenę
podejściaonomazjologicznego,wktórympunktemwyjściaczynisięokreślony
fragmentświata(tu:świataprzeżyćpsychicznych),dającysięobiektywniewskazać
lubtylkosubiektywniewyodrębnić(doczegojeszczewrócimywrozdziale4.części
IIItomu),acelemstajesięanalizatego,jakróżnesłowasłużądoopisutegofragmentu
świataijakierelacjezachodząmiędzynimi(zob.Bartmiński2015;Tabakowska,red.,
2001:45-73).JakzauważaJerzyBartmiński(2015:18),obydwapodejścia-sema-
zjologiczneionomazjologiczne-niewykluczająsięwzajemnie,wręczprzeciwnie,
sąwobecsiebiekomplementarne.Dlategownaszychbadaniachwykorzystujemyje
naprzemiennie,abymóczrekonstruowaćpełniejszyobrazjęzykowejkonceptualizacji
interesującychnasprzeżyć.Opowiadamysiętymsamymzanzintegrowanąkoncepcją
leksykologii”(Tabakowska,red.,2001:69).
MyślącokategoriachpojęciowychposzczególnychrodzajówuczućiUCZUĆ
wogólności,przyjmujemykoncepcjękategoriinaturalnych,mającychstrukturę
radialną,badanychm.in.przezEleonoręRosch(zob.Rosch1978/2005;Kielar-Turska
1983;Kleiber2003;Maruszewski1996;Reeves,Hirsh-Pasek,Golinkoff2005).Są
tokategorieprototypowe-zelementamiuporządkowanyminazasadziepodobień-
stwarodzinnego,którepozwalastopniowaćprzynależnośćdokategoriiiwskazać
przypadkinajbardziejcentralne,prototypowe,maksymalniewyraziste,przywoły-
wanejakopierwsze,najczęściejużywaneipodstawowewstosunkudopozostałych
(zob.Tabakowska,red.,2001:51-52)orazcorazmniejpodobnedoprototypu-aż
9
nNotallemotionshaveevolveddistinctiveverbalcorrelates.Inanumberofcaseswhatisexpressed
byverbalcorrelatesareEmotionClusters”(Lewandowska-Tomaszczyk,Wilson2018:176).
10nEmotiontermsare,accordingtotheprincipleofSemanticApproximation[ś],inter-substitutable
indiscourseandintranslationwithinthesamebroademotionalclusterofconcepts.[ś]renderingthe
EnglishformprideintoPolishpychaorchoosingthePolishtermduma,introduces,aspredictedbythe
Re-conceptualizationPrinciple[ś],asubstantialconceptualchangeormodification,inotherwords,
areconceptualizationoftheoriginalsense”(Lewandowska-Tomaszczyk,Wilson2018:183).
