Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
otym,żeiwspółczesnymechanicyzmtraktowanybywazazwyczaj
jakosystemfilozoficznyopozycyjnywstosunkudosystemów
teistycznych.Analogicznypogląd,tylkouzasadnianyprzypomocy
całkowicieróżnychracji,podzielaliwXVIIwiekuzwolennicy
krytykowanejwówczasfizykiArystotelesa.Utrzymywalioni,iż
ekstrapolacja
praw
ziemskiej
fizyki
na
doskonały
świat
nadksiężycowyzawieraniebezpiecznekonsekwencjeorazopierasię
nabezpodstawnychzałożeniachsprzecznychztwierdzeniami
objawionymi.ApologecifizykiArystotelesowskiejmielijednak
wXVIIwiekumocnąopozycjęwosobachGassendiego,Boyle’aczy
Beeckmana.Autorzyci,poszukującpodstawnowejfizyki,
argumentowali,żeepikurejskakoncepcjaprzyrodyjestbliższa
chrześcijaństwuniżkoncepcjaArystotelesowska[6].Uważalioni,iż
przyjętaodStagirytyteoriaformsubstancjalnychstanowizbędny
balastterminologiczny,zaśkoncepcjawszechświata-maszynylepiej
konweniujezchrześcijańskimujęciemstworzenianiżprzejętaod
perypatetykówkoncepcjawszechświata-organizmu.
XVII-wieczniautorzynienadawaliwięcmechanicyzmowi
ontologicznemuformskrajnych.Uznającjegozaletywwyjaśnianiu
zjawiskprzyrody,niesądzili,bynapodstawietychzaletmożnabyło
kwestionowaćistnieniedziedzinrzeczywistości,doktórychniedają
sięstosowaćregułymechaniki.Identycznypoglądpodzielałjeszcze
100latpóźniejVoltairepisząc,iżnieznażadnegofizyka,który
przyjmowałbymechanikęNewtonowskąakwestionowałistnienie
Boga–WielkiegoMechanikaŚwiata[7].
Jakwidaćzsygnalizowanychprzykładów,wrozwijającymsię
ipodległymprzeobrażeniommechanicyzmiemożnawyróżnićdwie
zasadniczeskładowe:jednaznichokreślafizykalnetwierdzenia
odpowiadające
aktualnemu
stanowi
przyrodoznawstwa,druga
zawierafilozoficznykomentarzstanowiącycałościowerozciągnięcie
ideifizykalnychnadziedzinyrzeczywistościniebadanebezpośrednio
przypomocy
metod
nauk
przyrodniczych.O
ile
studium
historycznychprzekształceńpierwszejskładowejinteresujegłównie
historykównauki,gdyżukazujedługądrogęludzkościdoprawd,
którewprzeciętnymodczuciuuważanesądziśzatruizmy,otyle
analiza
drugiej,
filozoficznej
składowej,
pozostaje
nadal
