Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sposób,jakistniejekamieńczydrewno,gdyżsubstancja,zktórej
składa
się
ciało
jest
wysoce
zanieczyszczoną,
prymitywną
ipozbawionądynamikiformąognia.Różnicamiędzyduszą
zwierzęcą
a
duszą
ludzką
jest
natomiast
uzależniona
od
zróżnicowaniaśrodowisk,zktórychpochodziożywiającyogień
złączonyzciałem.Duszeludzkieskładająsięzczystegoidelikatnego
powietrza,dlategoteżcharakteryzujejedużasubtelność.Dusze
zwierzątpochodzązoparówmorskich,dlategoodpowiadająim
wilgotneipozbawioneprzejrzystościformyognia.
Zanegatywnymwpływemwilgotnościnajakośćduchowegoognia
inafunkcjonowanieduszymiałaprzemawiaćanalizaskutkówpicia
alkoholu.Alkoholprzyczyniasiędowzrostuwilgotnościognistego
tworzywaduszyiupodabniajejfunkcjonowaniedoduszyzwierzęcej,
dlategoteż„pijanyczłowiekpotykasięikażeprowadzićsiędziecku,
niewiedzącdokądidzie,jakożemaduszęzawilgotniałą”[15].
ZkomentarzySextusaEmpirykawynika,żeobokduszyludzkiej
izwierzęcejHeraklitprzyjmowałjeszczeistnienieduszyświata
traktowanejjakozasadaruchuiżyciaprzyrody.Międzyfunkcjamitej
duszyadoskonałościąformogniazachodziłakorelacjapozytywna
idlategooddalenieodprymitywnychformtowarzyszących
codziennejegzystencjimiałoułatwiaćkontaktzbardziejsubtelnymi
przejawamiduszykosmosu.Takjakbłyskawicaprzenikachmurę,
duszaindywidualnaprzenikaprymitywnąmaterięciała,aby
utrzymywaćkontaktzdusząkosmosu[16].Procesprzenikania
dokonujesięwformachtakniewyszukanych,jakzwykłeoddychanie,
dziękiktóremusubtelneelementyogniacharakterystycznedla
powietrzawnikajądoludzkiegoorganizmu.Specjalnymiorganami
ułatwiającymikontaktdwóchduszsąotworyczuciowe–
poroi
aisthetikoi.Otworyteniefunkcjonująpodczassnu.Dlategoteżdusza
indywidualnapozbawionakontaktuzdusząkosmicznątraciwdużym
stopniuzdolnośćmyśleniaisamoświadomość.Momentśmiercijest
momentemuwolnieniasubtelnegoogniazmateriicielesnejoraz
złączeniaduszindywidualnejikosmicznej.
Zdroworozsądkowa
psychologia
Heraklita
była
spójna
zpodstawowymitwierdzeniamijegosystemu,doskonaletłumaczyła
obserwowanezjawiskapsychiczneorazdysponowałazbiorem
