Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czystateoriawykładniprawa?HansKelsen-teoretykikonstytucjonalista
swojegonnegatywnegoustawodawcę”wpewienpierwiastektwórczy,gdy
musitakąnormęzrekonstruować.
Moimzdaniem,mimożeKelsentwierdził,iżinterpretacjaniejestpo-
trzebnawodniesieniudonormniższegorzędumożliwychdobezpośrednie-
gozastosowania47,towprzypadkukonstytucjimożnazaryzykowaćtezę,że
sądkonstytucyjnywwiększościsytuacjijestzmuszonydokonaćinterpreta-
cjiprzepisówkonstytucjiorazbadanejnormyprawnej.Narzecztakiejtezy
możnawskazaćdwaargumenty.Popierwsze,jesttokoniecznezewzględu
naogólnycharakternormkonstytucyjnych,podrugie,wymagategofakt,że
działalnośćsądukonstytucyjnegomaspecyficznycharakter,zawierawsobie
zarównoelementystosowania,jakitworzeniaprawa.Toniejestprosty
przypadekbezpośredniegostosowanianormydostanufaktycznego.To
owielebardziejskomplikowanaoperacja,polegającanaporównaniutreści
dwóchnorm,zktórychkażdamożemiećwieleznaczeń.Prawdopodobnie
Kelsenstwierdziłby,żetylkowprzypadkubardzoprostejioczywistejnie-
zgodnościnormyustawowejzkonstytucyjnąmożnabyłobysobiewyobrazić
sytuację,wktórejsądkonstytucyjnyrezygnujezdokonywaniainterpretacji.
Sądkonstytucyjnypowinienmiećrównieżwieleswobodywsytuacji,gdy
wgrębędziewchodzićzasada,aniekonkluzywnanorma-reguła48.
Należyjednakzauważyć,żezpunktuwidzeniasamejinterpretacji
swobodasędziegozależyodtreścikonstytucji.Jeżelizawartewniejsfor-
mułowaniadająsędziemudużonluzu”decyzyjnego,towszystkiemożliwe
interpretacjesąinterpretacjamirównorzędnymi.Jeżelizkoleitreśćkon-
stytucjiniebudziistotnychwątpliwości,tosędziakonstytucyjnyniemoże
wykazaćsięzbytdużąkreatywnością.Wpraktycetrudnochybajednakso-
biewyobrazićkonstytucjędemokratycznegopaństwa,wktórejniebyłoby
wyrażeńuwikłanychwaksjologię.Wydajesięzatem,żeintencjąKelsena
byłaprzedewszystkimkrytykasytuacji,wktórejkonstytucjazawieraliczne
zwrotywartościujące,mogącesparaliżowaćproceslegislacyjny.
50Międzyformalizmemstosowaniaprawaaideologią
Nakoniecwartozadaćpytanie,czyKelsennegujemożliwośćstworze-
niateoriiinterpretacji,którawskazywałabymetodędochodzeniadowłaści-
47H.Kelsen,Allgemeine...,s.302;M.Zalewska,Historiapewnegoprzypisu,Archiwum
2011,nr1(2),s.81.
48S.Wronkowska,Kilkauwag...,s.14.
53
